چکیده:
بررسی انجام شده روی 200 سامانه سودانی در یک دوره آماری 20 ساله(1969-1989)نشان
داد که سامانههای سودانی با توجه به الگوهای سینوپتیکی از پنج مسیر عمده وارد
ایران شده و باعث ایجاد بارندگی میشوند.دو مسیر اول به صورت ادغام شده با چرخندهای
مدیترانهای و سه مسیر دیگر به صورت مستقل وارد کشور میشوند.در مسیر اول
سامانههای سودانی با چرخندهای مدیترانهای بر روی قبرس و شرق مدیترانه ادغام شده و
از سمت غرب و جنوب غرب ایران را تحت تأثیر قرار میدهند.در سه مسیر باقیمانده که
سامانههای سودانی به صورت مستقل عمل میکنند، در مسیر الف سامانههای سودانی از
سمت شمال عربستان، کویت و خوزستان وارد ایران میشوند.در مسیر ب سامانههای سودانی
از طریق مرکز عربستان و استان هرمزگان وارد کشور میشوند.
خلاصه ماشینی:
"شرایط لازم برای تکوین و تقویت و توسعه کم فشار سودان الف:وجود یک سامانه پر فشار بر روی نیمه شرقی و جنوب شرق شبه جزیره عربستان و ب:نفوذ زبانه پرفشار سیبری بر روی ایران و ادغام آن با زبانه پرفشار دینامیکی عربستان برای تشدید جریانهای جنوب و جنوب غرب به منظور انتقال هوای گرم و مرطوب اقیانوس هند و دریای عمان بر روی ایران ج:وجود یک واچرخند بر روی جبل الطارق و اسپانیا در ترازهای 850 تا 500 هکتوپاسکال از 48 ساعت قبل، برای ریزش هوای سرد به پشت ناوه شمال افریقا د:وجود یک ناوه عمیق بر روی شمال افریقا به طوری که در ترازهای 500 تا 700 و عرض 15 تا18 درجه گسترش پیدا کرده تا بتواند با ریزش هوای سرد عرضهای بالاتر بر روی شمال افریقا ضمن تقویت ناوه گردایان حرارتی را بر روی شمال افریقا افزایش داده و باعث دینامیکی شدن سامانه گردد [2] .
در این حالت (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 2 مسیر حرکت سامانههای ادغامی بر روی عراق سامانههای سودانی بعد از تشکیل بر روی مرکز یا شمال سودان در جهت جنوب غربی- شمال شرقی از روی دریای سرخ و شمال غرب شبه جزیره عربستان(محدوده طولهای 37 تا 45 درجه)به طرف عراق ادامه مسیر میدهند.
این سامانهها بعد از شروع به حرکت از روی سودان در محدوده عرضهای 15 تا 27 درجه وارد دریای سرخ شده، سپس در امتداد جنوب غربی-شمال شرقی ادامه مسیر داده و از روی خوزستان وارد ایران میشوند."