چکیده:
در بهار سال 1374 زمین لغزش بزرگی در دامنه مشرف بر بستر رودخانه، در نزدیکی
روستای نصیرآباد شهرستان ورزقان واقع در هفتاد کیلومتری شمال شرق تبریز به وقوع
پیوست.روستای نصیرآباد در اثر این حادثه خسارت عمدهای متحمل شد و بخش غربی روستا
نسبت به بخش شرقی آن حدود 4 متر، اختلاف ارتفاع پیدا کرد.در این تحقیق، دادههای زمینشناسی و عوامل ژئومورفولوژیکی مؤثر در ناپایداری
این دامنه، مورد بررسی قرار گرفته و بر اساس دادههای مورفومتری، نقشه پهنهبندی 1
زمین لغزش و شناخت ویژگیهای کمی آن صورت گرفته است که با تحلیل مکانیسمهای فعال در
حرکات تودهای مواد، طرحهای ایمنی جهت کنترل آن ارائه شده است.بررسیهای میدانی و دادههای جمعآوری شده در رابطه با زمینشناسی، اقلیم، پوشش
گیاهی، نوع خاک و کاربرد روشهای مورفومتری نشان میدهد که بارشهای ناگهانی و شدید
در منطقه نفوذ آبهای سطحی در بالادست دامنه به داخل مواد نهشتهای از قبیل مارن،
توف، رس ماسهدار و ضخامت زیاد نهشتههای سطحی در روی دامنههای با شیب متوسط، علت
اصلی وقوع رانش زمین بوده است.
خلاصه ماشینی:
"بررسیهای میدانی و دادههای جمعآوری شده در رابطه با زمینشناسی، اقلیم، پوشش گیاهی، نوع خاک و کاربرد روشهای مورفومتری نشان میدهد که بارشهای ناگهانی و شدید در منطقه نفوذ آبهای سطحی در بالادست دامنه به داخل مواد نهشتهای از قبیل مارن، توف، رس ماسهدار و ضخامت زیاد نهشتههای سطحی در روی دامنههای با شیب متوسط، علت اصلی وقوع رانش زمین بوده است.
از طرف دیگر معدل حداقل دما در دوره سرد سال خیلی پایین است به طوری که پنج ماه از سال میانگین حداقل دمای زیر صفر درجه است، در نتیجه علاوه بر حاکم بودن تودههای هوای سرد، موقعیت منطقه نیز یکی از علتهای اصلی سرمای شدید زمستان در این محل است؛زیرا در زمستانها و به خصوص در شبها به علت ارتفاع قابل ملاحظه محل، شفافیت هوا و زمین پوشیده از برف، بازتاب حرارتی زیاد بوده و تعداد روزهای یخبندان 122 روز است.
مقادیر به دست آمده برای شاخص جابهجایی لغزش نصیرآباد نشان میدهد که به غیر (به تصویر صفحه مراجعه شود) از سه مورد بقیه لغزشها دارای نسبت کمتر از 50 درصد هستند و این نسبت بیانگر ناپایداری شاخص جابهجایی و بر اساس نیمرخهای ترسیم شده و از نقاط مختلف منطقه لغزش یافته، نقشه پهنهبندی خطر برای منطقه نصیرآباد ترسیم شده است(شکل 9).
اگر دره پایین دست لغزشها، آب کافی برای حمل مواد لغزش (به تصویر صفحه مراجعه شود) یافته و فرسایش پای دامنه داشته باشد، این فرایند تشدید میشود و تعداد گسیختگی و ابعاد آنها در سطح دامنهها چشمگیر خواهد بود."