چکیده:
بررسی جامعهشناختی طبقه اجتماعی نمایندگان مجلس شورای اسلامی موضوع این مقاله را تشکیل میدهد که در آن به توصیف صفات و ویژگیهای شغلی،تحصیلی و سنی هیأت قانونگذاری ایران-به معنای اخص-پرداخته شده است.یافتههای تحقیق نشان میدهد که میانگین سنی نمایندگان از 39 سال در دوره اول به 45 سال در دوره پنجم افزایش یافته است.
در بعد پایگاه شغلی،قشر نظامی از 20 درصد در دوره اول به 2/7 درصد در دوره پنجم کاهش یافته است و قشر سیاسی-یعنی افرادی که قبل از انتخاب شدن در هردوره دارای شغل سیاسی بودهاند-از 18 درصد در دوره اول به 2/40 درصد در دوره پنجم افزایش پیدا کرده است.
در بعد پایگاه تحصیلی،با افزایش تعداد دورههای مجلس تعداد نمایندگان با پایگاه آموزشی دانشگاهی نیز افزایش یافته است.به زبان آماری در اینجا یک نوع رابطهء تابع خطی y-F(X) مشاهده میشود؛به این معنا که به ازای یک واحد تغییر در تعداد دورههای نمایندگی،یک واحد تغییر مثبت در تعداد نمایندگانی که دارای تحصیلات دانشگاهی هستند، ایجاد گردیده است.درصد افراد روحانی از 8/49 درصد در دوره اول به 22 درصد در دوره پنجم تقلیل یافته است.
خلاصه ماشینی:
"در این پژوهش تحرک سیاسی(تصدی پست نمایندگی در هردوره)به عنوان صفت مشترک جامعه آماری ثابت نگه داشته شده و با فرض کنترل سایر متغیرهای تبیینکننده،تغییرپذیری طبقه اجتماعی افراد مورد مطالعه از طریق روش مطالعهء تطبیقی بر حسب دورههای مجلس با رویکرد کمی تحلیل شده است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار 4 تحصیلات مقدمات و سطح نمودار 4 نشان میدهد که به ازای یک واحد افزایش در دورههای مجلس،یک واحد کاهش در تعداد نمایندگان دارای تحصیلات سطح دیده میشود،به طوری که تعداد این نمایندگان از 12 درصد در دوره اول به 5 درصد در دوره پنجم کاهش یافته است.
بر اساس نمودار 5 تعداد نمایندگان دارای تحصیلات خارج در دوره دوم مجلس افزایش یافته و از دوره سوم با افزایش تعداد دورههای مجلس از تعداد آنان کاسته شده است؛به طوری که این کاهش در دوره پنجم به بیش از 50 درصد رسیده است.
میزان این قشر در دوره دوم تا 50 درصد کاهش نشان میدهد و در دورههای بعد نیز از میران آن نسبت به دوره اول کاسته شده است،ولی در دوره پنجم مجددا تعداد آنان افزایش یافته و به 10 درصد رسیده است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار 11 قشر فنی و تخصصی 4-2-2-1-قشر روحانی:قشر روحانی در دوره اول 45 درصد از نمایندگان مجلس را تشکیل میداد که این میزان در دورههای بعدی سیر نزولی داشته و در مرحله چهارم با 50 درصد کاهش به 22 درصد رسیده است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار 13 قشر سیاسی و تخصصی 4-2-5-1-قشر سیاسی:افراد دارای پایگاه شغلی سیاسی در دوره اول 18 درصد از کل نمایندگان را تشکیل میدادند که این تعداد در دوره دوم به 1/38 درصد افزایش یافته است."