چکیده:
برخی از روابط حقوقی میان مسلمان و کافر از نگاه آیات قرآن مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. نویسنده، نخست به تبیین معنای واژه »کفر« پرداخته و »مشرک«، »کتابی ذمّی«، »کتابی حربی«، »کافرانی که شبهه احتمال نزول کتاب آسمانی درباره آنان وجود دارد«، »کسانی که برای آنان کتابی نیست، ولی حدود و احکام دارند«. »مرتد ملی« و »مرتد فطری« را براساس آیات قرآن از اقسام کافر دانسته است. و با تاکید بر حقوق وضعی و طبیعی از میان روابط دهگانه حقوقی مسلمانان با کافران تنها به بررسی دو رابطه حقوقی ازدواج مسلمان با کافر و دیه بین مسلمان و کافر بسنده کرده است. نتایج بررسی در مورد اوّل، عبارتند از:
1- ازدواج مسلمان با کافر مشرک حرام است.
2- زن مسلمان در ازدواج با هیچ یک از فرقههای کفار، اعم از کتابی و غیر کتابی، ذمّی و غیر آن، مجاز نیست.
3- ازدواج مرد مسلمان با زن اهل کتاب ذمّی جایز است ولی با زن اهل کتاب حربی جایز نیست.
4- ازدواج مرد مسلمان با زن مجوس و مانوی مجاز نیست.
5- ازدواج مرد مسلمان با زن کافری که از »صابئان« باشد، حرام است.
6- ازدواج مسلمان با مرتد حرام است.
نتایج بررسی در مورد دوّم، عبارتند از: 1- دیه مسلمان بر کافری که مرتکب قتل خطای مسلمان شود، واجب است. 2- کفاره دیه کافر مقتولی که با مسلمانان قرارداد بستهاند، بر مسلمان قاتل واجب است. 3- مقدار دیه کافر در برابر مسلمان از آیات قرآن به دست نمیآید، بلکه براساس روایات، هشتصد درهم است.
خلاصه ماشینی:
)5 آلوسی، در تفسیر آیه 45 سوره مائده نظر خاصی را بیان نمی کند، ولی روایت نفی قصاص را یاد می کند: (ابن مردویه، از رسول خدا روایت می کند که فرمود: مسلمان در برابر کافر ذمی قصاص نمی شود.
وصیت مسلمان به کافر در سوره بقره، تشریح، احکام و نحوه اجرای وصیت این گونه بیان شده است: (کتب علیکم اذ حضر احدکم الموت ان ترک خیرا الوصیة للوالدین والأقربین بالمعروف حقا علی المتقین… فمن خاف من موص جنفا أو اثما فأصلح بینهم فلااثم علیه ان الله غفور رحیم) بقره / 181 ـ 183 برشما نوشته شد: هنگامی که یکی از شما را مرگ فرا رسد، اگر چیز خوبی [=مالی] از خود به جای گذارده، برای پدر و مادر و نزدیکان به طور شایسته وصیت کند!
) 17 نتیجه سخن از مطالب آیات قرآن کریم، به این نتیجه می توان رسید که وصیت مسلمان به کافر حربی، صحیح نیست، زیرا انگیزه وصیت مالی، دوستی بوده ومسلمان در قرآن کریم از دوستی با کافران، نهی شده است: (انما ینهیکم الله عن الذین قاتلوکم فی الدین واخرجوکم من دیارکم وظاهروا علی اخراجکم ان تولوهم و من یتولهم فاولئک هم الظالمون) ممتحنه/9 تنها شما را از رابطه و دوستی با کسانی نهی می کند که درباره دین با شما پیکار کردند و شما را ازخانه هایتان بیرون راندند ویا به بیرون راندنتان کمک کردند وهرکس با آنان رابطه دوستی داشته باشد، ظالم و ستمکار است.