چکیده:
مساله زبان دین، که غالبا درکتب آسمانی متجلی است، از دیر باز در حوزهی علم کلام مطرح بوده است. ریشههای این بحث را از گذشتههای دور در فهم وتحلیل اوصاف الهی میبینیم. زبان دین در قرون اخیر و به خصوص پس از رنسانس و پیدایش مسالهی تعارض علم و دین در جهان مسیحیت وارد عرصهی جدیدی شد که ناخودآگاه حوزه اسلام و کتاب مقدس قرآن را هم تحت تاثیر خود قرار داد. در این مقاله در پی آنیم که با بررسی نظریات مختلف در باب زبان دین و قرآن، به قضاوتی درست دست یابیم. برای رسیدن به این هدف برخی بحثها و مقدمات لازم در موضوع زبان قرآن چون سرشت زبانی وحی و نزول قرآن به زبان قوم را نیز مطرح کردهایم و نظرات و شبهاتی را که در این زمینهها وجود دارد مورد تحلیل و بررسی قرار دادهایم.
خلاصه ماشینی:
برای رسیدن به این هدف برخی بحثها و مقدمات لازم در موضوع زبان قرآن چون سرشت زبانی وحی و نزول قرآن به زبان قوم را نیز مطرح کردهایم و نظرات و شبهاتی را که در این زمینهها وجود دارد مورد تحلیل و بررسی قرار دادهایم.
ب) نظریهی نمادین11 : بر طبق این نظریه مراد از گزارههای دینی معنای تحت اللفظی و ظاهری آنها نیست بلکه این گزارهها نمادهایی هستند که حقایق دیگری را نشان میدهند.
سرشت زبانی وحی در بحث از زبان وحی ابتدا باید این پرسش را مطرح کرد که آیا الفاظ و عبارات وحی عین کلام الهی است یا آنکه الفاظ آن کلام پیامبر است؟.
خدا حقایقی را به پیامبر انتقال میدهد که مجموعهی این حقایق اساس وحی را تشکیل __________________________________ 19 - عبدالله نصری، راز متن، تهران: آفتاب توسعه، 1381، صص 163-162.
به عبارت دیگر در این دیدگاه وحی به این معنا نیست که خدا پیامی را به پیامبر القا کرده است، بلکه پیامبر با خدا مواجه شده است و از این مواجهه تفسیری دارد.
پیامبری که قبل از بعثت خود، نه معلّمی داشته و نه علم و دانشی اندوخته است چگونه به عالیترین اندیشهها دست مییابد؟ 2- اگروحی تجربه باطنی پیامبر است پس چرا چنین تجربههایی در همه افراد دیده نمیشود و در اعصار گوناگون فقط در افراد خاصّی این تجلیّات دیده میشود؟ __________________________________ 22 - علیرضا قائمینیا، وحی و افعال گفتاری، قم: زلال کوثر 1381، ص 36.
3- دیدگاه افعال گفتاری آستین این نظریه را اینگونه بیان می دارد که هر گوینده وقتی ارتباط زبانی برقرار میکند، کارها و افعالی انجام میدهد.