چکیده:
در نحو عربی ، مبحثی به نام قید وجود ندارد. خاورشناسانی که از دیدگاه دستور زبان خود به نحو عربی پرداخته اند ، آنچه را با قیدهای زبان خویش مشابه یافته اند ، قید خوانده و بقیه کلماتی را که شاید بتوان در جرگه قیدها نهاد ، در مقوله های مختلف نحوی پراکنده اند . گروهی دیگر ، با توجه به دشواریهای کار ، پنداشته اند که در زبان عربی ، قید به مفهوم هند و اروپائی آن موجود نیست . ما دراین مقاله کوشیده ایم نخست قید را معنی و دائره نسبتا وسیعتری ببخشیم و سپس برخی از مباحث نحوی را ذیل آن مندرج سازیم . انتخاب لفظ قید ا زاین مزیت برخوردار است که آموزش و تفهیم آنرا آسان میگرداند ؛ اما این عیب را نیز دارد که با چندین اصطلاح دستوری در زبانهای فارسی و اروپائی معارض است. مؤلف خود می داند که در بیان علمی این مبحث – که در کتاب آموزش زبان عربی به کار بسته شده – گامهای خطا بسیار برداشته است، از این رو خود را نیازمند یاری دانشمندان می بیند.
خلاصه ماشینی:
"میداند که در بیان علمی این مبحث-که در کتاب آموزش زبان عربی به کار بسته شده-
قید را در زبان فارسی،به تقلید از زبانهای اروپائی حوزهء لاتین چنین تعریف کردهاند:«کلمهای است که مفهوم فعل یا صفت یا کلمهء دیگر را به چیزی ازقبیل
اما هر زبان ممکن است بر حسب ساختمان دستوری خود آنرا دقیقتر سازد.
این تعریف بر بخش عظیمی از قیدهای عربی نیز منطبق است،اما همه آنها را در
(2)- Circomstanciel ب-حرف اضافه:برخی کلمات بالا،در این دسته نیز وارداند:عندهم،
مراد ما از این پدیده،همانا شناسهء قید در زبان عربی است که ما در حد گستردهای
نیز به صورت قید مقدار در جمله ظاهر گردیده است.
وی معتقد است که قید به آن معنای معهود و معروف در عربی موجود نیست و اصحاب این زبان،مفهوم قید را به شیوهای که خاص
علامت نصب،از دیرباز،در عربی و دیگر زبانهای سامی،علامت قید بوده است.
صباح مساء،ملاحضه میکنیم که دیگر زبانها نیز فتحه را برای بیان قید به کار گرفتهاند.
عامل دیگری که شاید در حرف خواندن این دسته شبهه ایجاد کند،آن است که
ب-ممکن است اسم فاعلی که در مقام قید حالت نشسته،از فعلی متعدی برخاسته
ج-در جملههای اسمی:گزارهء این جملهها که میتوان قید حالت بر آنها افزود،
محل قید حالت در جمله متغییر است:پس از فعل و فاعل،یا میان آن دو...
اما این شکل(با حرف تعریف)بسیار نادر و نامأنوس است.
نه جای این عبارات در مبحث قید مصدری است و نه آن تعلیلها
برخی از شکلهای آن معنای قیدی به ذهن القاء میکنند؛اما این متمم، با شناسهء«نصب»اساسا به مسند الیه یا فاعل جمله میپردازد."