خلاصه ماشینی:
"اندیشههای علوی در نامههای نهج البلاغه شب دیجور ظلمات و در گرداب شبهات احمد بهشتی امام علی علیه السلام در دومین فراز نامه به تبیین و تشریح موقعیت خطرناک کسانی میپردازد که باید گفت محصول نیرنگها و ترفندهای حزب اموی و مولود دسیسهها و تفرقهافکنی آنهایند که صد البته در آن مقطع زمانی،معاویه در رأس آن حزب بود.
حال آن که دین،پشتیبان عقلانیت و خواهان مهار کردن عواطف و احساسات و ارضای غرایز و شهوات،در حد اعتدال است؛و اگر کسی به بهانهء دینداری از جاده اعتدال خارج شود،نه دینداری است و نه عاقل.
2» هر گاه مؤمنان پاک دل در معرض وسوسهها و شبهههای شیطانی باشند،دیگران چگونهاند؟البته اهل ایمان در کشمکش فرشته و شیطان و در نزاع نیروهای اهریمن و یزدان،پشتیبان دارند و خدای منان آنها را با روح خویش تأیید میکند و در این مبارزه به کمک روح الهی پیروز میشوند؛ولی آنها که از نور ایمان محروماند چگونهاند؟آیا نه این است که آنها در برابر یورش بیرقیب و بیمدافع شیطانها سر تسلیم فرو میآورند و بدون هیچگونه مقاومتی سرسپرده میشوند؟ اینها همانهایند که حزب معاویه شده به ساز معاویه-بی هیچ ارادهای- رقصیدهاند.
این انسان است که اگر دستگاههای عواطف و شکم و شهوت را تحت امارت و حکومت عقل قرار ندهد،هیچ چارچوبی برایش قابل تصور نیست و به همین جهت است که به هرج و مرج و فساد روی میآورد و چنان بر خلاف جریان نظام هستی حرکت میکند که اگر مجالش دهند،همه چیز را به تباهی میکشاند."