چکیده:
هدف:هدف از این پژوهش بررسی تأثیر فعالیتهای موسیقایی بر حافظه کوتاهمدت دانشآموزان کمتوان ذهنی است.روش:در این پژوهش که از نوع مطالعات آزمایشی و طرح پژوهشی پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل است،62 دانشآموزان دختر کمتوان ذهنی با دامنه سنی 21 تا 91 سال و میانگین 41/56 و انحراف استاندارد 1/76 که در سال تحصیلی 68-5831 در پایههای چهارم و پنجم مرکز آموزشی دانش شهر ری مشغول به تحصیل بودند،به تصادف به دو گروه مساوی تقسیم شدند و سپس با انتساب تصادفی،مداخله فعالیتهای موسیقایی(شامل موسیقی و اجرای حرکات موزون)در گروه آزمایشی به مدت 51 هفته و هرهفته دو جلسه اجرا شد.در این مدت گروه کنترل تحت تمرینات موسیقی یا ورزشی قرار نداشتند و فقط برنامه درسی معمولی را دریافت کردند.برای هردو گروه قبل و بعد از اجرای مداخلات خردهآزمون ارقام وکسلر برای سنجش حافظه کوتاهمدت اجرا شد.به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون پارامتری t برای مقایسه تفاوتهای پیشآزمون و پسآزمون میانگینها استفاده شد.یافتهها:با استفاده از آزمون پارامتری t ،بین میانگین نمرات گروه کنترل و آزمایش در پیشآزمون حافظه (p-0/926) تفاوت معناداری مشاهده نشد.اما همین آزمون نشان داد که میانگین نمرات دو گروه کنترل و آزمایش در پسآزمون حافظه (p>0/006,t3/305) تفاوت معنادار دارد و عملکرد گروه آزمایشی بهتر بوده است. آزمون پارامتری t در گروه آزمایش نشان داد بین میانگین نمرات پیشآزمون و پسآزمون حافظه تفاوت معنادار وجود دارد (p>0/0001,t9/836) درحالیکه با استفاده از همین آزمون،بین میانگین نمرات پیشآزمون و پسآزمون در گروه کنترل تفاوت معناداری مشاهده نشد (p-0/140) . نتیجهگیری:با استناد به دادههای به دست آمده از این تحقیق میتوان نتیجه گرفت که با اجرای فعالیتهای موسیقایی،حافظه کوتاهمدت دانشآموزان کمتوان ذهنی بهبود مییابد.
Objective: This study investigates the impact of musical activities on short-term memory in students with mental retardation. Method: In this experimental research, 26 fourth and fifth graded female students ageing from 12 to 19 years old (14.65± 1.67), educating in an exceptional children school in Shahr-e Rey, were assigned in two matched group. Then musical activities intervention including music and rhythmic movements were executed for the experimental group for 15 weeks and twice in a week. During this period the control group received routine educational program. Before and after intervention, the two groups short-term memory was assessed by digit span subscale of Wechsler. Results: t-test analysis showed that there is significant difference between mean difference of pretest and posttest scores of two groups (t = 4.233, P<0.0001). This means that the performance of experimental group was better than control group in posttest. Conclusion: This confirms that musical activities can enhance short-term memory in students with mental retardation.
خلاصه ماشینی:
روش:در این پژوهش که از نوع مطالعات آزمایشی و طرح پژوهشی پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل است،62 دانشآموزان دختر کمتوان ذهنی با دامنه سنی 21 تا 91 سال و میانگین 41/56 و انحراف استاندارد 1/76 که در سال تحصیلی 68-5831 در پایههای چهارم و پنجم مرکز آموزشی دانش شهر ری مشغول به تحصیل بودند،به تصادف به دو گروه مساوی تقسیم شدند و سپس با انتساب تصادفی،مداخله فعالیتهای موسیقایی(شامل موسیقی و اجرای حرکات موزون)در گروه آزمایشی به مدت 51 هفته و هرهفته دو جلسه اجرا شد.
واژههای کلیدی: کمتوان ذهنی،فعالیتهای موسیقایی،حافظه مقدمه دانشآموزان و کودکان کمتوان ذهنی که حدود 3-2 درصد از افراد هر جامعهای هستند(هالاهان و کافمن1،4491،ترجمه جوادیان،3831)در زمینه مهارتهای شناختی از جمله حافظه نقایص جدی دارند و این اشکالات باعث تأخیر در یادگیری تحصیلی و اجتماعی و عاطفی آنان میشود.
راتاجسکی(7002)معتقد است که مهارتهای ذهنی مانند حافظه میتوانند از طریق تمرین و یادگیری موسیقی آموخته شوند و رافعی(3831)اعتقاد دارد تکرار نظم در حرکت ریتمیک کودکان را قادر میسازد تا پیشبینی کنند چه اتفاقی خواهد افتاد و به عبارتی اجزای بعدی یک حرکت را به یاری حافظه خود پیشبینی کنند.
از مطالب بیان شده در فوق میتوان نتیجه گرفت که احتمالا موسیقیردماین به بهبود حافظه کوتاهمدت کمک میکند؛بنابراین در پژوهش حاضر این سؤال مد نظر است که آیا فعالیتهای موسیقایی قادر به بهبود حافظه کوتاهمدت در دانشآموزان کمتوان ذهنی نیز میباشند؟ روش جامعه،نمونه و روش نمونهگیری در این پژوهش که از نوع مطالعات آزمایشی است از طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل استفاده شد.