چکیده:
گستره ارتباط معنایی آیات، بسیار وسیع است، ولی اهداف، روش های علوم و تفکیک مرزهای دانش، سبب شده در هر دانشی به برخی از ابعاد ارتباط بین آیات توجه شود؛ برای دستیابی به نگرشی همه جانبه در مساله طلاق باید ارتباط معنایی آیات در تمام جهات پنهان و آشکار مورد ملاحظه قرار گیرد. در این مقاله ضمن تبیین تعامل معانی آیات در سه حوزه دانش اصول فقه، تفسیر و زبان شناسی سعی شده مقولاتی نظیر عام و خاص، مطلق و مقید، ناسخ و منسوخ، مجمل و مفصل، ارتباط آیات با شان نزول، انحاء ارتباط سیاقی و وحدت سوره ها و تلفیق مفهومی در آیات طلاق مورد بررسی قرار گیرد و در هر مورد نمونه های عینی ارایه شود. لذا ضرورت نگرش های فرافقهی در مساله طلاق برای حسن اجرا و حسن تفسیر قوانین مبتنی بر فقه اثبات می شود.
Quranic verses have vast semantic relationships، but due to the difference in goals and methods، and the differentiations of various sciences only some dimensions of Quranic verses have been studied. To have an over-all understanding of the issue of divorce in Quran، one should adopt an approach which studies all the implicit and explicit semantic relationships among the verses. After explaining the semantic interactions among verses according Fiqh and Osul، Tafsir، and linguistics، the paper tries to study categories such as the specific and the general، the absolute and the limited، the abrogating and the abrogated، the brief and the fully explained، the relationships between verses and their occasion of revelation، different stylistic relationship، the unity of verses، and conceptual blending in verses. In addition، some samples are also mentioned in each case. Thus، there is apparently a trans-jurisprudential necessity to study divorce and to implement and interpret the related laws.
خلاصه ماشینی:
"ارتباط معنایی آیات در مسئلهطلاق*در سه حوزه اصول فقه،تفسیر و زبانشناسی مهدیه سادات مستقیمی** کیده {IBگسترۀ ارتباط معنایی آیات،بسیار وسیع است،ولی اهداف،روشهای علوم وتفکیک مرزهای دانش،سبب شده در هر دانشی به برخی از ابعاد ارتباط بین آیاتتوجه شود؛برای دستیابی به نگرشی همه جانبه در مسئله طلاق باید ارتباط معناییآیات در تمام جهات پنهان و آشکار مورد ملاحظه قرار گیرد.
ارتباط معنایی آیات چیست و چگونه میتوان از منظر سه دانش اصول فقه،تفسیر وزبانشناسی،به ابعاد مختلف وجوه ارتباط معنایی آیات در مسئله طلاق توجهکرد؟آیا میتوان از این رهگذر به ظرایفی نگرشی پیرامون مسئله طلاق رسید؟آیامیتوان فراتر از روش متداول در اصول فقه با تاکید بر برخی دیگر از جنبههایتفسیری مربوط به ارتباط آیات،به نگرشهایی در حوزه طلاق رسید که احکامفقهی حقوقی درآنباره سکوت نمودهاند؟آیا اثبات وسعت ارتباط معنایی آیاتدر مسئله طلاق با روش موردنظر میتواند به آفرینش راهبردهایی برای حل بعضیاز مشکلات کاربردی در حوزه تدوین،تفسیر و اجراء قانون منجر شود؟ )تبیین مفاهیم پایه -1)جایگاه قرآن و مفهوم طلاق یکی از مفاهیم پایه که بهعنوان قیدی در موضوع اخذ شده،مفهوم طلاق است.
برای پی بردن به مفهوم«معروف»نهتنها باید کاربرد این واژه را در آیه و در ارتباطبا سیاق فرازهای همنشین آن و همچنین آیات قبل و بعد در نظر گرفت،بلکه بایدبه نحوه کاربرد واژه در سایر آیات نیز تامل نمود:کلمه معروف در آیات ذیل بهکار رفته است: {/-«و للمطلقات متاع بالمعروف حقا علی المتقین»/}(بقره،242-241)؛ {/-«و اذا طلقتم النساء فبلغن اجلهن فامسکوهن بمعروف او سرحوهن بمعروف ولاتمسکوهن ضرارا»/}(بقره،231)؛ {/-«و اذا طلقتم النساء فبلغن اجلهن فلا تعضلوهن ان ینکحن ازواجهن اذا تراضوا بینهمبالمعروف»/}(بقره،232)؛ {/-«فلا جناح علیکم اذا سلمتم ما اتیتم بالمعروف و اتقو اللٰه»/}(بقره،233)؛ {/-«فامسوکهن بمعروف اوفارقوهن بمعروف»/}(طلاق،2)؛ {/-«متعوهن علی الموسع قدره و علی المقتر قدره متاعا بالمعروف»/}."