چکیده:
مقابلهی رهیافتهای علوم اجتماعی و راهبردی با کارنامهی جنگ و جهاد پیامبر صلی الله علیه و آله میتواند افقهای تازهای بر این موضوع بگشاید.ریشههای جنگهای پیامبر چه بوده است؟پیامبر صلی الله علیه و آله از چه راهبردهایی بهره میجسته و چه مفروضههای بنیادینی،راهبرد و آموزهی امنیتی آن حضرت صلی الله علیه و آله را شکل میبخشیده است؟سؤالاتی است که این مقاله در پی پاسخگویی به آنهاست. هر پیام و سخنی تازه،حتی در حوزهی علم،با واکنشها و مخالفتهایی روبرو میگردد و تقابل امری میشود ناگزیر.پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نیز هر چند به بسیاری کارها دست زده و بسی تأثیرها بر روزگار خود و روزگاران پس از خویش گذاشته است،ولی همچنان پیام وی در سایهی جنگها تفسیر میشود.هر چند گمان میرفت که نقدها یا تهمتهایی اینگونه فروکش کرده باشد،ولی سخنان«باب بندیکت شانزدهم»و بازتابها و واکنشهای جهانی آن،بار دیگر بررسی این موضوع را ضروری ساخت.تبیینهای گذشته از جنگهای پیامبر،بیشتر تبیینهای دینی بوده و روزگار ما بیش از گذشته نیازمند تبیینهایی تازه از این موضوع است.از اینرو،بررسی و
خلاصه ماشینی:
"البته اینجا میتوان حدس زد که پیامبر صلی الله علیه و آله میدانست که میان او و مشرکان صلح دیرپا نمیتواند وجود داشته باشد و اصولا هنگام پیمان صلح،این شرایط است که دو طرف یا همهی طرفها را به صلح ناگزیر میسازد؛یعنی تعیین کننده بودن واقعیات و تجربهی آرمانها از سوی آن برای روشن شدن اینکه پیامبر صلی الله علیه و آله،در چه شرایطی با یهودیان مدینه توافقنامه امضا نمود،در حالی که آنها کمابیش نیمی از جمعیت شهر را تشکیل میدادند،توضیح زیر روشنگر خواهد بود.
اگر بپذیریم که زندگی در سطح یک واحد سیاسی(دولت-شهر باشد یا کشور-ملت و امپراطوری)چه بسا در متنی از روابط با گروههای گوناگون قومی -قبیلهای،فرهنگی-مذهبی و سیاسی جریان مییابد،و نظام میان واحدهای سیاسی،(و در اصطلاح امروز)نظام بینالمللی نیز یک چنین ویژگیای را با دامنه و شدت بیشتری داراست؛و نیز با فرض گرفتن اینکه قانون اساسی یک واحد سیاسی بنیادیترین انگارهها و رویکردها و سازمایههای (Elements) مناسبات اجتماعی-سیاسی (Socio-Poltitcal relations) را در خود جای دهد،و نیز با در نظر گرفتن ایننکته که جامعهی مدینه(یثرب)در هنگام ورود پیامبر صلی الله علیه و آله بدان جا بافتی ترکیبی داشت،میتوان گفت که با تحلیل و پردازش سندی که به «پیمان برادری»نامبردار است،بتوان به بنیادیترین آموزههای اسلامی دربارهی روابط با دیگران(غیریتها: (Others پی برد.
اگر به خاطر آوریم که قانونهای عمومی و کلی کشور،یعنی سورههای آخر قرآن، پس از وحی شدن با شتاب نوشته و تدوین میشد،ولی این سند در همان آغاز نوشته شده و نیز چون پس از چند ماه حضور پیامبر صلی الله علیه و آله در مدینه پردازش یافته است،باید از سنجیدگی و دقت بیشتری برخوردار باشد،و این سند،به واقع برای نخستینبار حکایت از آن دارد که مدینه به عنوان شهری دارای نظام ادارهی عمومی و همچون پایتخت درآمده؛اهمیت سند پیشگفته افزونتر خواهد نمود."