چکیده:
باتوجه به آیات قرآن کریم و روایات نبوی در منابع فریقین که بر جواز توسل به پیامبران و اولیای الهی، به
خصوص پیامبر خاتم دلالت میکند، بحث از جواز توسل، این سال را در اذهان تداعی مینماید که چه کسانی
و در چه موردی توسل به پیامبران و حضرت محمد و اولیای الهی را متکر شدهاند و دلیل آنها چیست.
دراین مقاله سعی شده است ضمن اشاره به مسایل مهم مربوطه، به ادله جواز توسل به پیامبران الهی و
دیدگاه اندیشمندان اهل سنت پرداخته شود. توسل به پیامبران، به خصوص پیامیر اکرم در هر حال (قبل از
خلقت دنیایی و در زمان حیات و بعد از وفات آنها) جایز است. شبهات مطرح شده، وارد نمیباشد. زیرا وسیله
قراردادن پیامبران و اولیای الهی در نزد خداوند نه شرک است و نه بدعت و آن انوار مقدس بعد از رحلت، مانند
زمان حیات، با آذن خداوند قادر به برآورده نمودن نیازها و شفاعت میباشند.
خلاصه ماشینی:
ابنكثیر ذیل این آیه مینویسد: خداوند به گناهكاران ارشاد میكند كه پیامبر( را در نزد خداوند وسیله قرار دهند، هم خود استغفار نمایند و هم از آن حضرت بخواهند تا در نزد ذات حق تعالی برای آنان طلب مغفرت نماید، در این صورت است كه مشمول رحمت واسعه الهی قرار گرفته، توبهشان مورد پذیرش واقع میشود.
سخنت را شنیدیم، تو از خداوند بخواه و ما از تو میخواهیم؛ و از آیاتی كه بر شما نازل شده این است: «اگر بندگانم برنفس خود ظلم نمودند به سوی تو خواهند آمد شما برای آنها طلب مغفرت نموده و خداوند نیز توبهشان را میپذیرد»، من به نفس خود ظلم نمودهام اكنون آمدهام تا برایم در نزد ذات حق طلب مغفرت نمای؛ سپس از قبر پیامبر( ندا آمد كه مورد بخشش قرار گرفتی»(قرطبی، پیشین، ج5، ص265).
حضرت پیامبر( در هنگام وفات فاطمه بنت اسد به حق خود و انبیای پیشین برای او دعا نمود(سمهوری، پیشین، ص137)؛ اگر واسطه قرار دادن افراد در نزد خداوند جایز نبود، هرگز آن حضرت خداوند را به حق خود و پیامبران قبلی برای مغفرت مادرش قسم نمیداد؛ بنابراین، عمل آن حضرت بهترین دلیل بر جواز توسل میباشد.
تذكر این نكته ضروری است كه اكثر مسلمانان (فریقین) توسل جستن به پیامبر( را قبل از خلقت و در زمان حیاتش جایز میدانند، آنچه محل شبهه برخی از متأخرین واقع شده است، جواز توسل به ارواح انبیای الهی و روح مطهر پیامبر اعظم بعد از انتقال از دار دنیا است.