خلاصه ماشینی:
"(به تصویر صفحه مراجعه شود) خلاصه مقالات: نفت و دموکراسی نقدی بر نظریهء دولت رانتیر دکتر محمد قراگوزلو درآمد آیا وجود نفت،نفرین طبیعت است؟آیا نفت مصیبت اقتصادی است که استحصال ساده و درآمد فربه آن سبب شده است بخش بزرگی از دولتهای نفتی-به ویژه دولتهای خاورمیانه-در سایهء فروش آن،از یک سو در مسیر اقتصاد تیک محصولی در جا بزنند و اندیشهء تولید کالاهای دیگر و صادرات غیر نفتی را بایگانی کنند و از سوی دیگر اقتصاد متکی بر مالیاتهای مستقیم را به تاق نسیان بسپارند و دچار انقباض اقتصادی شوند؟آیا اتکای دولتهای منطقهء ما به درآمد نفت،باعث گسترش نهادهای غیر دموکراتیک شده است؟آنهم ازاینرو که چون دولت از شهروندان مالیات نمیگیرد و در برابر کارکرد و هزینههای خود به شهروندان پاسخگو نیست،گونهای گسست و جدایی تاریخی میان دولت و شهروندان پدید آمده و به پا گرفتن دولتهای دیکتاتوری انجامیده است؟ شرح و نقد این مسأله(رابطه دموکراسی و دولت رانتخوار نفتی)موضوعی است که از پنج شش دهه پیش مطرح بوده است.
نهادهای دیکتاتوری در رژیم پهلوی دوم-مانند ساواک و شهربانی-سالها پیش از افزایش بهای نفت پدید آمده و گناه نفت چیست که ملتی به درستی کار و تولید نمیکند؟گناه نفت چیست که ملتی کم کاری و کم فروشی میکند و این رفتارها در فرهنگ تاریخیش نهادینه شده است؟گناه نفت چیست که ملتی تا چشم کار میکند پیشینهء سراسر استبداد دارد؟ تثبیت و تحکیم شده بود و بهرهگیری دولت از رانت نفتی -پس از 2531-هیچ ربطی به ساختارهای اصلی دیکتاتوری شاه ندارد."