خلاصه ماشینی:
"ضمن اینکه کاتوزیان در اغلب آثار فوق الذکر چنانکه از عنوان کتابها پیداست،مسائل و مشکلات مبتلا به اقتصاد و سیاست ایران را در فاصله مشروطه تا انقلاب سال 57،بررسی کرده و به طور موردی و با تکیه بر فاکتهای مشخص تاریخی،عوامل سد راه تحقق نقشههای ترقیخواهانه و تجددطلبانه سیاستمداران و روشنفکران ایرانی را برشمرده و از منظر نظریه کلیاش در این زمینه تحلیل و بررسی کرده است.
طباطبایی در دسته دیگر کتابهایش تحت عنوان کلی«تأملی درباره ایران»که تا کنون سه جلد و با عناوین فرعی«دیباچهای بر نظریه انحطاط ایران»،«نظریه حکومت قانون در ایران:مکتب تبریز و مبانی تجددخواهی»و«نظریه حکومت قانون در ایران:مبانی نظری مشروطهخواهی»روانه بازار نشر شده،چالشهای پیش روی ایرانیان را در مواجهه با تمدن نوین غربی و با تکیه بر پیشینه نظام فکری و در تحلیل دوتایی سنت-تجدد بررسی کرده است.
تضاد دولت و ملت:نظریه تاریخ و سیاست در ایران کتاب«تضاد دولت و ملت»مجموعهای از مقالاتی است که توسط (به تصویر صفحه مراجعه شود)دکتر محمد علی همایون کاتوزیان در دوره زمانیای بیست و چند ساله-به گفته خود نویسنده-درباره منطق یا جامعهشناسی تحولات اجتماعی ایران نگارش یافتهاند.
نویسنده در این فصلها با تأکید بر نظریه پیش گفته به دنبال پاسخ به این پرسش است که«چرا (به تصویر صفحه مراجعه شود)و چگونه تلاشهای آگاهانه و مبارزات گستردهای که از سده نوزدهم میلادی برای توسعه سیاسی کشور صورت گرفت-با وجود برخی پیشرفتهای قابل ملاحظهای که در برخی مقاطع حاصل شد-به ناکامی کشید»17در سه فصل پایانی که به اعتقاد خود نویسنده «حاوی تجربیترین مقالات18»کتاب است،به برخی دیگر از رخدادهای تاریخ معاصر ایران میپردازد و آنها را(به تصویر صفحه مراجعه شود) در پرتو نظریه حکومت خودکامه تحلیل و بازبینی میکند."