چکیده:
بحث در مورد رشد شناختی کودکان از آغاز روانشناسی علمی رشد یکی از حوزههای پژوهش در این شاخه بوده است.حل مسأله و فراشناخت نیز در جریان شکلگیری تفکر و برخورد علمی با موضوع رشد، شماری از تحقیقات را به خود اختصاص دادهاند.پژوهش حاضر تحت عنوان«بررسی روند رشد مهارتهای حل مسأله و راهبردهای فراشناختی در کودکان 3 تا 11 سال شهر مرودشت»با بهرهگیری نظری و روششناسی از مطالعات پیشین در یک طرح تحقیق مقطعی به بررسی جریان رشدی این دو متغیر پرداخته است.در این پژوهش به منظور پاسخ به این سؤال که آیا مهارتهای حل مسأله و راهبردهای فراشناختی کودکان در سنین مختلف با افزایش سن بهبود مییابد یا خیر، فرضیههایی پرداخته شده و مورد آزمون قرار گرفته است.برای بررسی فرضیههای پژوهش گروه نمونهای شامل 90 کودک(45 پسر و 45 دختر)در دامنه سنی 2 سال و نیم تا 11 سال و نیم، از مراکز پیش دبستانی و دبستانهای شهر مرودشت انتخاب شدند.از نسخه 3 و 4 دیسکی از معمای معروف برج هانوی( TOH )و از روش تشکیل و تحلیل و رمزگردانی مقاولههای کلامی برای جمعآوری اطلاعات لازم برای آزمون فرضیهها، استفاده شده است.تحلیل واریانس یکطرفه برای عملکرد 90 آزمودنی(45 پسر و 45 دختر) در 9 گروه سنی 3
تا 11 سال بر روی اندازههای مورد بررسی نشان دهنده اثر معنیدار برای سن در
اندازههای عملکرد بر روی نسخه سه و چهار دیسکی از آزمون برج هانوی، راهبرد
فراشناختی؛پیشبینی پیامدها، وارسی نتایج، نظارت بر فعالیت و آزمون واقعیت است.در
مجموع نتایج حاصل از این پژوهش نشان دهنده برخی تحولات مثبت وابسته به سن در
مهارتهای حل مسأله و راهبردهای فراشناختی و نیز وجود ارتباط بین این دو متغیر است.
رشد حافظه و به ویژه حافظه فعال، تعامل اجتماعی و به ویژه کلامی و نیز رشد لب
پیشفرونتال مغز از جمله توجیهاتی است که برای این تحولات پیشنهاد شده است.
خلاصه ماشینی:
"(1)- Neuropsychological P} پژوهش حاضر با بهرهگیری نظری و روش شناختی از مطالعات انجام شده در این مورد، ضمن بررسی توان حل مسأله کودکان 3 تا 11 سال، در پی مطالعه تغییرات وابسته به سن در آگاهی و استفاده از راهبردهای فراشناختی است.
در پژوهش حاضر نیز در یک مطالعه مقدماتی، با پذیرش فرض موجود رابطه مثبت بین توان حل مسأله و آگاهی از راهبردهای فراشناختی، روایی این شیوه بررسی فراشناخت مورد ارزیابی قرار گرفته و نشان داده شد که آزمودنیهای موفق و ناموفق در حل مسأله پاسخهای متفاوتی به این سؤالات دادهاند.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول 1-میانگین و انحراف استاندارد عملکرد آزمودنیهای 9 گروه سنی در اندازههای حل مسأله و فراشناخت (به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول 2-نتایج اجرای آزمون تحلیل واریانس برای دادههای جدول 1 جدول 2 همچنین نشان دهنده تفاوتهای معنیدار وابسته به سن در میزان آگاهی و استفاده از راهبردهای فراشناختی پیشبینی پیامدها[001.
جدول 3-نتایج اجرای تحلیل رگرسیون برای دادههای جدول 1 جدول 4-ضرایب همبستگی مشاهده شده بین اندازههای مورد بررسی (به تصویر صفحه مراجعه شود) این یافتهها نشان میدهد که با افزایش فراوانی راهبردهای فراشناختی میزان خطا بر روی آزمون برج هانوی کاهش مییابد.
به طور کلی تجزیه و تحلیل دادههای حاصل از پژوهش نشان دهنده بهبود همراه با سن در توانایی حل مسأله و آگاهی و استفاده از راهبردهای فراشناختی و وجود ارتباط بین این دو مؤلفه کارکرد اجرایی است."