چکیده:
جاودانی حدیث شیعه مرهون تلاش های محدثان شیعه در جای جای بلاد اسلامی است. در این میان محدثان شهر حلب، در نشر روایات اهل بیت علیهم السلام سهم بسزایی داشته اند. این پژوهش بر آن است تا تاریخ حدیث این سرزمین را بکاود و با معرفی نقش آفرینان عرصه حدیث شیعه در حلب، فراز و فرودهای نقل و کتابت حدیث را در این دیار به تصویر کشد. در نتیجه این تلاش، سیزده راوی با عنوان حلبی از زمان امام باقر تا امام رضا علیه السلام و چهل و شش محدث پس ازعصر ائمه علیهم السلام ـ که افتخار روایت کردن آموزه های دینی را داشته اند ـ به دست آمده است.
خلاصه ماشینی:
مولانا جلال الدین رومی در مثنوی شعری دارد که نشان میدهد تشیع تا آن زمان در حلب رواج داشته است: روز عاشور همه اهل حلب باب انطاکیه اندر تا به شب گرد آید مرد و زن جمعی عظیم ماتم آن خاندان دارد مقیم ناله و نوحه کنند اندر بکا شیعه عاشورا برای کربلا بشمرند آن ظلمها و امتحانبشمر کز یزید و شمر دید آن خاندان راویان و محدثان حلبی با مطالعۀ اسناد روایات، نام «الحلبی» را در بسیاری از سلسله سندها میبینیم که به صورت مستقیم یا با واسطه، از چند امام معصوم نقل روایت کردهاند.
عبدالله بن خلف حلبی در هیچ یک از کتابهای تراجم و رجال نامی از وی نیامده، اما در کتاب دلائل الامامة ابن جریر طبری شیعی، روایتی از وی، از ابو حمزه ثمالی، از امام باقر(، از پدرش از امام حسین( به نقل از پیامبر اکرم( مبنی بر نص امامت و فضیلت ائمه( آمده است.
در مستدرک الوسائل، به نقل از الاربعین ابو حامد محمد بن عبد الله حلبی برادر زاده ابن زهره، حدیث نامۀ عبدالله نجاشی والی اهواز و پاسخ امام صادق( را به واسطۀ محمد بن علی بن محسن حلبی، از ابوالفتح کراجکی، از شیخ مفید نقل کرده است.
علی بن زهره حسینی علوی حلبی، علاء الدین ابوالحسن (ق6) در میان کتابهای تراجم و رجال، تنها صاحب ریاض او را معرفی کرده و چنین گفته است: علی بن زهره، پدر سید بن زهره، از علمای جلیل در حلب بوده که از پدرش زهره روایت میکند و فرزندش سید بن زهره از وی روایت میکند؛ چنان که از خط بعضی از فضلا دیدم که از خط شیخ سدیدالدین، پدر علامه حلی نقل کرده و محمد بن جعفر مشهدی در المزار الکبیر 5 نیز به آن تصریح نموده است.