چکیده:
جهان در قرن بیست و یکم با رقابت سرسام آور، توسعه بازارهای نوظهور، عوامل محیطی نامطمئن، رواج تکنولوژیهای برتر و گسترش تجارت رو برو است. شرط توفیق در این شرایط بهره گیری از فرصتها و استقبال از چالشهای پیش روی است. تمام این موارد ایجاب می کند که محیط داخلی و خارجی سازمان بخوبی شناخته شود تا بتوان با انتخاب استراتژی مناسب در دنیای رقابتی امروز به حیات ادامه داد. از اینرو گمرک جمهوری اسلامی ایران نیز انجام یک مطالعه اساسی و همه جانبه تحت عنوان "برنامه ریزی استراتژیک و تدوین استراتژیهای سازمانی و وظیفهای" را سرلوحه کار خود قرار داد. برای اطمینان نسبت به موفقیت برنامه ریزی استراتژیک در گمرک جمهوری اسلامی ایران مدل برنامه ریزی استراتژیک بازرگانی به مدل برنامه ریزی استراتژیک ویژه گمرک که یک سازمان دولتی است و سازمان های دولتی ویژگی های خاصی دارند تعدیل و استراتژی سازمانی و استراتژیهای وظیفه ای گمرک جمهوری اسلامی ایران براساس آن تدوین گردید.
The World in the 21th century is filled with competition، development of new arising markets، uncertain environmental factors، wide use of high technology and the expansion of trade. Successful achievement in this World requires to use opportunities efficiently and remove challenging obstacles. This requires to know the internal and external environments and stay in this competitive World by designing an effective strategy.
This paper aims to design and formulate organizational and functional strategies of the Islamic Republic of Iran’s Customs (IRIC). To this end، strategic factors are first identified in the internal and external environments and then a questionnaire is designed to collect information. Using a sample of custom’s senior and middle managers and experts، the questionnaire is screened by Delphi method.
Based on the internal and external Factors، a matrix is calculated. Moreover، based on the strategic factors، guidelines، suggestions and requirements of the World Customs Organizational (WCO)، the fourth Iranian development plan and the World Trade Organization (WTO)، the mission، Vision and objectives of the IRIC are formulated. Then the internal and external matrixex، the strengths، weaknesses، Opportunities and threats (SWOT) matrix are analyzed by using the strategic factors and the results of the internal and external evaluation matrixes. In addition، the quantitative strategic planning is proposed and the IRIC’S strategies are prioritized. Finally، the IRIC’s organizational strategy are designed.
خلاصه ماشینی:
"ماتریس داخلی و خارجی نه خانهای با انحراف معیارنمره نهایی ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (IFE) (به تصویر صفحه مراجعه شود)نمره نهایی ماتریس ارزیابیعوامل خارجی (EFE) همانگونه که در جدول فوق نشان داده شده است،گمرک جمهوری اسلامی ایران در خانهشماره 2 واقع شده است و این نشاندهنده آن است که فرصتهای محیطی بسیاری وجود دارد کهبرای سازمان قابل استفاده هستند و تهدیدهایی که سازمان میتواند در مقابل آنها واکنش مناسبنشان دهد و از طرف دیگر،از نظر وضعیت داخلی در وضعیت متوسط قرار دارد.
همچنین برای اینکه بهتر بتوان جایگاه گمرک جمهوری اسلامی ایران را در ماتریس داخلی وخارجی (IE) نشان داد تا برمبنای آن بتوان از استراتژیهای مناسب استخراج شده در ماتریس SWOT استفاده کرد،تلاش گردید تا با محاسبۀ انحراف معیار پاسخهای مدیران ارشد و میانی وخبرگان گمرکی منطقه انتخاب استراتژیها را تعیین کرد.
با توجه به اینکه در ماتریس داخلی وخارجی (IE) نه خانهای و چهارخانهای،جایگاه گمرک جمهوری اسلامی ایران مشخص گردید وعلاوه بر آن با محاسبه انحراف معیار پاسخها،منطقه و حوزه انتخاب استراتژیها نیز تعیین گردید،در این مرحله که مرحله تصمیمگیری نام ارد با استفاده از ماتریس برنامهریزی استراتژیک کمیتلاش گردیده است تا با توجه به عوامل استراتژیک محیط داخلی(نقاط قوت و ضعف)و عواملاستراتژیک محیط خارجی(فرصتها و تهدیدها)جذابیت نسبی هریک از استراتژیها مشخص شود،تا برمبنای آن،اهمیت نسبی هر استراتژی نسبت به سایر استراتژیها تعیین و بر مبنای آن،اولویتبندی استراتژیها امکانپذیر گردد.
با توجه به نقاط قوت گمرک جمهوری اسلامی ایران در حوزهوظیفهای وضعیت تکنولوژیکی و وجود بسترهای لازم جهت تحقق گمرک الکترونیکی در کشور وسایر فرصتهای محیط خارجی و اینکه در ترکیب بهینه انتخاب استراتژیها،استفاده ازاستراتژیهای SO نیز در دستور کار قرار داشت،این استراتژی اولویت دوم را به خود اختصاصداده است."