خلاصه ماشینی:
در این آیه خدا گفته است:"{/ان طهر بیتی/}"یعنی به جهتفضیلت و اهمیت این خانه بر دیگر اماکن خدا"بیتی"گفته و بیت را بهخود نسبت داده تا مزیت آن بر دیگر مکانها روشن شود و به قول شیخطبرسی(رک تفسیر مجمع الابیان8204/1) "و انما اضاف البیت الی نفسه تفضیلا له مع سائر البقاع و تمییزا در آیۀ 25 سورۀ حج هم قرآن،مسجد الحرام را خانۀ مردم قرارداده و گفته است این نمازگاه و این محل عبادت محل برگزاری اعمالحج همه است،بومی و غیر بومی،شهری و بیابانی،خودی و غریبههمه دارای حق مشترک هستند و کسی نمیتواند خود را صاحب اختیارمسجد بداند زیرا"جعلناه للناس سواء العاکف فیه و الباد...
/}"چنین استنباط میشود که این سعی میتواند واجب نباشد یعنیمستحب باشد و یا مباح ولی نویسندۀ کتاب"مسالک الافهام(4)2"علامه&%15815TDAG158G% نوشته است:این سعی،رمزی است از رفت و آمد هاجر،میان صفا ومروه،برای یافتن آب جهت فرزندش.
(*)یعنی ای پیامبر!دربارۀ هلالهای ماه از تو پرسش کنند که سبببدر و هلال ماه چیست؟بگو اینها برای بیان اوقات عبارات- در بخش نخست این آیه،از اهله جمع هلال،سخن گفته شده کهاهله برای اندازهگیری و برای شناخت زمان حج است و در بخش دوم،ضمن اینکه نفی یک عادت جاهلی کرده،خداوند ضمنی دستور داده که درهر کار از راهش داخل شوید.
نکتۀ جالب،بخش پایانی آیه است که گفته:"{/واتقوا الله لعلکم تفلحون/}" از آنجا که قرآن،کتاب آیین بشری است،کتابی است که میخواهدجهان بشریت را از لحاظ روحی و عملی بسازد و درصدد آن است کهمجتمع انسانی را چنان بنا کند که آدمی بتواند در آن مجتمع،بخوبی خانهها درآیید بلکه نیکی در آن است که تقوا پیشه کنید و خویشتندارشهوات باشید و در هر کار از راه آن داخل شوید.