چکیده:
پروفسور هلموت آرنت استاد دانشگاه آزاد برلین، نتیجه مطالعات پنجاه ساله خود را
در کتابی تحت عنوان:«کتاب درسی توسعه اقتصادی و نظریه اقتصاد تکاملی و اهمیت آن
برای سیاست اقتصادی و مالی»به سال 1994 منتشر کرده است که متفکرانی چون فرانسوا پرو
f.perrou و آلوین هانزن a.hansen و گاردنیر مینز g.means بر آن مهر تأئید زدهاند.نگارنده ابتدا به سابقه فکر و اندیشه اقتصاد تکاملی از زمان آدام اسمیت و
ریکاردو و دیگران پرداخته و سپس ادامه آن را در مکتب تاریخی آلمان و مکتب نهادگرایی
آمریکا بررسی کره است و معتقد است که نهادگرایان اولیه از شاگردان مکتب تاریخی و از
بانیان نظریه اقتصاد تکاملی بودهاند و اینک هم در انجمن اقتصاددانان آمریکا،
(afee)و اروپا(لندن)، (eaepe)نظریه اقتصاد تکاملی بصورت شاخهای از علم اقتصاد مورد
بررسی قرار میگیرد.نویسنده مقاله، نظریه اقتصاد تکاملی بصورت شاخهای از علم
اقتصاد مورد بررسی قرار میگیرد.نویسنده مقاله، نظریه اقتصاد تکاملی آرنت را دنبال
کرده و مکمل نظریه توسعه اقتصادی شومپیتر و نظریه نظام اقتصادی والتراویکن w.eucken
و نئولیبرالهای آلمان میداند و بهمین جهت در آغاز سخن دو مفهوم توسعه اقتصادی و
رشد اقتصادی را به تفصیل و از دیدگاه آرنت و نئولیبرالها به نقد میکشد.آنگاه نظریه
او او را با نظریه توسعه اقتصادی شومپیتر مقایسه کرده و وجوه اشتراک و اختلاف آنها
را به تفصیل بیان میکند.خلاصه نظریه آرنت این است که کلاسیکها و نئوکلاسیکها
براساس نظریه تعادل و بازارهای ثابت و موجود به تحلیل مسائل اقتصادی میپردازند، در
حالیکه تعادلی در کار نیست.چه در همان حال بررسی، پدیدهها و مناسبات اقتصادی در
حال تغییر و تحولند و به صورت فرایند جریان مییابند و به همین جهت به نظر او بای
به فکر طرح نظریهای بود که فرایندهای اقتصادی را به طور پویا مورد بررسی قرار داده
و تأثیر عوامل فرهنگی را نشان دهد.نویسنده مقاله پس از بیان کلی نظریه آرنت به نقش
نوآوریها و مدیریت در تحول اقتصادی و رقابت بصورت فرایندمیپردازد و آنگاه از نظام خود جوش سخن میگوید.آرنت نظام اقتصادی خود را نظام
خود جوش فوق العاده مینامد که بازار از عناصر مرکبه آن است.نویسنده با استناد به نقد دیتر اشمیتشن dieter schmidtchen-استاد اقتصاد دانشگاه
ساربروکن آلمان-بر این نظریه، مطالعه نظریه آرنت را از لحاظ انسجام و نوآوری و
مخصوصا جنبه تفکر برانگیزی آن برای دانشجویان اقتصاد مفید میداند و آن را در کنار
نظریه تعادل، نظریه فرایند بازار و نظریه هماهنگی بازار مهم تلقی میکند.انتقاد مهمی که بر آرنت وارد میشود این است که میکوشد نظریه اقتصاد تکاملی خود
را خارج از کار نئوکلاسیکها و بر پایه عدم تعادل بنا و بررسی کند، اما جنبه مثبت و
مهم این نظریه در آن است که اقتصاد را مقوله اقتصادی صرف و خالص نمیداند بلکه
عوامل مهم فرهنگی و اجتماعی را در ساخت آن مؤثر میشمارد که باید بهنگام بررسی
مسائل اقتصادی به آنها نیز توجه کرد و این کاری است که نهادگرایان جدید در اقتصاد
تکاملی خود براساس الگوی تعادلی نیز انجام میدهند.
خلاصه ماشینی:
"کلید واژه:تئوری رشد اقتصادی شومپیتر، مکتب تاریخی، مکتب نهادگرایی، تئوریهای جدید تکاملی، مدیر فنی-اجرایی، نظام خود جوش تکاملیمقدمهپروفسور هلموت آرنت 1 استاد اقتصاد دانشگاه آزاد برلین، پس از سالها تدریس و تحقیق و تألیف در زمینه توسعه اقتصادی، آراء و اندیشههای خود را به صورت نظریه به هم پیوسته علمی تحت عنوان«توسعه اقتصادی یا نظریه اقتصاد تکاملی»تنظیم و به صورت کتاب درسی منتشر کرده است که به سرعت و طی زمان کوتاهی چندین بار تجدید چاپ شد.
او میکوشد در سازمان فکری و شیوه استدلال و تحلیل خود جنبههای مختلف نظریه اقتصاد تکاملی را با نظریات کلاسیکها و نئوکلاسیکها مقایسه کند و زمینه را نه تنها برای انسانی خلاق، تحولپذیر و مبتکر-مدیران نوگرا و پیشتاز 1 -فراهم آورد و به قول شومپیتر، به تخریب سازنده 2 پردازد، بلکه مصرف کننده یا تقاضا کننده نیز فرآیند توسعه و تطابق را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد؛جنبههایی که به نظر او، از دیدگاه کلاسیکها و نئوکلاسیکها دور مانده یا به اندازه کافی مورد بررسی قرار نگرفته است.
پورفسور آرنت به هنگام طرح کششپذیری در تئوری تعادل نئوکلاسیکها در کتاباقتصاد تکاملی خود سوال میکند«آیا مسائل اقتصادی که باید تبیین و تفسیر گردند، وقتی که عرضه و تقاضا نه فقط به طور مقداری و کمی، بلکه به طور کیفی دچار تغییر شوند، خود تغییر نمیکنند؟»پینوشتها:(1)-عنوان کامل کتاب از این قرار است:هلموت آرنت، کتاب درسی توسعه اقتصادی، تئوری تکاملی اقتصاد از لحاظ اهمیت آن برای سیاست اقتصادی و مالی، چاپ دوم برلین 1994 و مشخشصات زبان آلمان: helmut arndt."