چکیده:
بررسی معادله قدرت در قفقاز در پی بهبود مورد انتظار روابط ترکیه و ارمنستان نشان میدهد ترکیه به خاطر ملاحظاتی چون،کاهش فشار بین المللی،ورود به اتحادیه اروپا،امنیت و انتقال انرژی،نفوذ بیشتر در قفقاز و ایجاد محیط امن منطقهای درصدد بهبود روابط با ارمنستان است.ارمنستان نیز به خاطر اهداف راهبردی همچون کاهش وابستگی نظامی-اقتصادی به روسیه،رفع محاصرهء اقتصادی،خروج از انزوای ژئوپلتیکی،پاسخ به بحرانهای داخلی و دستیابی به امنیت منطقهای،گرایش زیادی به بهبود روابط با ترکیه دارد.چنین تحولی میتواند توازن قدرت در منطقه را تغییر دهد. تغییر مؤلفههای ژئوپلتیکی در قفقاز مانند تغییر ائتلافها و ظهور نظم نوین منطقهای، تحول سازوکارها و ترتیبات امنیت،تأثیر بر بحران قرهباغ و به ویژه اقتصاد انرژی، امنیت انرژی و همکاریهای اقتصادی در منطقه،از این جملهاند.
Power balance in Caucasia following an extension in Turkey- Armenia relations shows that the necessity of decreasing international pressure، entering EU، providing energy transportation security، having more influence on Caucasia and creating a safe region have caused Turkey to extend its relations with Armenia. On the other hand، some strategic ends like decreasing its military and economic dependence onRussia، removing economic sanctions، exiting geopolitical isolation، managing its internal crises and providing regional security، have madeArmeniato develop its relations withTurkey. Such an evolution can change the existing power balance in the region. A change in the geopolitical parameters like the formation of new coalitions، new regional order، evolution of security mechanisms and arrangements، Gara Bag crisis، energy economy، energy security and economical cooperation in the region are the consequences of the new power balance.
خلاصه ماشینی:
بر این اساس، نوعی رقابت جدی بین روسیه،ایران و ترکیه برای نفوذ در اقتصاد و سیاست دول قفقاز ایجاد شده که نتیجه آن ایجاد دو ائتلاف ضمنی و نسبتا پایدار در دو دههء اخیر در منطقه میباشد که در آن،روسیه،ارمنستان و ایران در یک جبهه و ترکیه،گرجستان و آذربایجان با همراهی آمریکا و اروپا در ائتلاف دیگر،دو قطب یا بلوک قدرت را در قفقاز به وجود آوردهاند.
براین اساسی،ترکیه با توجه به ویژگیهای جغرافیایی-ژئوپلتیک،سنتهای تاریخی و پتانسیلهای فرهنگی و مذهبی و به ویژه برای پاسخ به چالشها و تهدیدات استراتژیک خود در محیط امنیتیاش،اهداف حیاتی زیر را در سیاست منطقهای خود تعریف نمود که توجه به مسأله ارمنستان و عادیسازی روابط با آن نیز میتواند در چارچوب این اهداف بررسی گردد.
12 در مجموع،فشارهای اجتماعی و اقتصادی ناشی از بحران در روابط سیاسی با همسایگان، از یک طرف و وابستگی گستردهء اقتصادی و نظامی به روسیه و ایران برای حفظ امنیت و رشد اقتصادی،از طرف دیگر،دولت ارمنستان را به لحاظ منطق ژئوپلتیکی و اقتصادی ترغیب مینماید تا بیش از این فرصتهای مهم همکاریهای استراتژیک منطقهای را از طریق عادیسازی روابط با ترکیه و سپس آذربایجان از دست ندهد.
ترکیه نیز اهداف مهمی را مانند کاهش فشار آمریکا و اروپا برای بازگشایی مرزها و روابط دیپلماتیک،ورود به اتحادیه اروپا،کمک به تقویت امنیت منطقهای و حل مسأله قرهباغ در چارچوب قطعنامههای شورای امنیت،جلوگیری از تخریب وجههء بین المللی ترکیه به خاطر طرح مداوم ادعای نسلکشی ارامنه،پیشبرد سریعتر و مطمئنتر پروژههای انتقال انرژی خزر و آسیای میانه به اروپا و نفوذ در حضور قویتر در قفقاز در رقابت با روسیه و ایران،در دستور سیاست خارجی نوین خود قرار داده و تحقق بخش مهمی از این اهداف،نیازمند تجدیدنظر این کشور در رابطه با ارمنستان میباشد.