چکیده:
مقام معظم رهبری از ضرورت اصلاحات سخن گفتند و به دو نگرش افراطی و تفریطی اشاره کردند که یکی را «تحجر» و آن دیگری را «انحراف» نامیدند و اصلاحات اسلامی و انقلابی را امری ذاتی انقلاب و اسلام و نادیده گرفتن ضرورت آن، یا عدم تعریف آن در چارچوب اصول و ارزشهای اسلامی و انقلابی را موجب رکود، انجماد یا انحراف خواندند. این مقاله درصدد تبیین مؤلفهها، حدود، قلمرو و مصادیق «تحجر» از دیدگاه استاد مطهری رحمةالله علیه بعنوان نظریهپرداز برجسته جمهوری اسلامی میباشد.
خلاصه ماشینی:
"اینکه استفاده از ابزارهای جدید در عرصه خبررسانی، هنر، ارتباطات و آموزش، مطلقا ممنوع است و با دینداری منافات دارد، نمودی از جمود فرهنگی است، و استاد مطهری (ره) در علل گرایش به مادیگری، یکی از عوامل را، همین القائات متحجرانه میشمارد: «بدون تردید باید گفت که زاهد مآبان جاهل هر محیطی که بدبختانه در میان خود ما هم زیاد هستند از عوامل مهم گرایش مردم به مادیگری میباشند»(9) استاد با تفکیک روشن و شفاف «رهبانیت مسیحی» و «زهد اسلامی»، این تصور و برداشت غلط را که اسلام، صرفا دین آخرت است و به مسائل و نیازهای جسمی و روحی دنیوی انسان، بیاعتنا است، به شدت رد میکند و در بخش مفصلی از «سیری در نهجالبلاغه»، به تبیین این مطلب میپردازد.
حتی در برخی محیطهای آموزشی، مسئولان امور بیش از آنکه به تبیین و ترویج مسائل ریشهای و اعتقادی و اخلاقی بپردازند، همت خود را صرف مقابله با مظاهری از آداب و رسوم میکنند که هیچ منافات و تعارضی هم با اصول ارزش اسلامی ندارد و گاه این برخوردها ـ که غالبا ناشی از برداشتهای ناقص و معیوب و نیز سلیقههای شخصی است ـ آثار بسیار نامطلوبی در جامعه جوان ما داشته است و متاسفانه به حساب حکومت اسلامی هم نوشته شده است!
همه علاقه ما این است که راههای رفته را برویم و جادههای هموار و کوبیده را بپیمائیم، ما ترجیح میدهیم راه هفتصد ساله حل شبه «ابن قبه» را طی کنیم و حال آنکه امروز صدها شبهه از شبهه «ابن قبه» مهمتر و اساسیتر و وابستهتر به زندگی عملی خود داریم»(36) استاد شجاعت و همت علمی لازم را برای «سنتشکنی و جریان برخلاف عادت مألوف»(37) از کسی همچون مرحوم شیخ طوسی(ره)، بهعنوان یک عنصر الهام بخش، معرفی میکند."