چکیده:
مقاله پس از کالبد شکافی ریشههای اصلاحطلبی پروتستان در اروپا علیه ارتجاع کلیسا، به مدل برداران مترجم ایرانی در صدر مشروطه پرداخته و بهعنوان نمونه آزمایشگاهی، به ایدههای میرزا فتحعلی آخوندوف و میرزاملکم خان اشارهای تحلیلی مینماید:
خلاصه ماشینی:
"خلاصه : مقاله پس از کالبد شکافی ریشههای اصلاحطلبی پروتستان در اروپا علیه ارتجاع کلیسا، به مدل برداران مترجم ایرانی در صدر مشروطه پرداخته و بهعنوان نمونه آزمایشگاهی، به ایدههای میرزا فتحعلی آخوندوف و میرزاملکم خان اشارهای تحلیلی مینماید: مفهوم پروتستانتیسم اسلامی از جمله مفاهیمی است که در کنار برخی دیگر از دانشواژههای سیاسی از سوی جریان روشنفکری مرتبط با غرب در قرن 13 ه (19 م) وارد ادبیات سیاسی ایران شد و از آن پس ذهنیت بسیاری از روشنفکران دینی را به خود مشغول داشته است.
»(14) با توجه به سیر تاریخی که از مفهوم پروتستانتیزم ارائه دادیم و آنچه در مغرب زمین تحقق یافت متوجه میشویم که ساقط شدن حقوق خدا و مساله تکلیف بشری از دستاوردهای نهایی سلسله تحولات فکری ـ فرهنگی و اجتماعی بوده که در دیار غرب صورت پذیرفت و میرزا شفیع گنجهای که در سدههای اوج حاکمیت اومانیسم غرب از طریق محافل ماسونی با آرای روشنفکران عصر روشنگری غرب آشنا شده بود با الهام از همان آموزهها به چنین تعریفی از مفهوم یاد شده، دست یافته است و این نشانگر آنست که او حتی آنچه بنام پروتستانتیسم در آن سوی کره ارض اتفاق افتاده بود را نیز نشناخته است زیرا ساقط کردن حقوق الله و تکالیف عبادةالله بمعنای فقه، جنبه ایدئولوژیک دین و تنظیم حقوق و قوانین بر مبنای قراردادها و قوانین مادی است."