چکیده:
در طول سالیان متمادی دستیابی به زمین،نیروی انسانی و صنایع سنگین موجبات قدرتمندی ملل مختلف را شکل میداده است.در برخی موارد نیز مرزبندی ملتها نه براساس مرزهای جغرافیایی بلکه براساس قطببندی شمال-جنوب یا مرکز-پیرامون که مبنای آن را ثروت و مکنت عمدتا فیزیکی تشکل میدهد.صورت گرفته است.با گذشته زمان و رشد فناوریهای ارتباطی و راهیابی و مؤثر اطلاعات به مناسبات اقتصادی،اجتماعی،سیاسی و فرهنگی انتظار میرفت که این مرزبندیهای متعارف و جغرافیایی و سیاسی،نوع دیگری از مرزبندی نیز شکل گرفته و قوت یافته است که از آن به جغرافیایی سیاسی اطلاعات تعبیر میشود.جغرافیای سیاسی اطلاعات دارای ویژگیها و پیچیدگیهای خاصی است.در این مقاله ابتدا مقدمات و تاریخچه جغرافیای سیاسی اطلاعات تبیین میشود،روابط فی ما بین در جغرافیای سیاسی اطلاعات و بازیگران اصلی این عرصه معرفی میگردد،در ادامه،مسئولیتهای متخصصان علوم اطلاعات و اطلاعرسانی در جغرافیای سیاسی اطلاعات و زمینههای تحقیقاتی مرتبط برای آنان مورد بررسی قرار میگیرد.این مقاله علاوه بر تبیین مفاهیم مذکور میتواند زمینهء مناسبی را رای مطالعات عمقی در زمینهء جغرافیای سیاسی اطلاعات نیز فراهم آورد.
خلاصه ماشینی:
"مرزبندی بینالمللی، مسئولیت متخصصان اطلاعرسانی مروری بر مفهوم و ابعاد جغرافیای سیاسی اطلاعات دکتر محمد حسنزاده1 مقدمه از ابتدای پیدایش مفهوم قلمرو برای انسان بر روی زمین،حوزهء نفوذ و فرمانروایی او بر قطعهای از آن موجبات شکلگیری تقسیمات مصنوعی و مرزهای ساختهء دست بشر بر روی گستره این کره خاکی را فراهم آورده است.
در کنار مشکل اساسی ضعف زیرساختهای کشورهای به اصطلاح جنوب،مشکل عمدهء دیگر این است که شهروندان کشورهای توسعه نیافته مهارتهای لازم برای شناخت نیاز،منابع اطلاعاتی،و استفاده از آنها را ندارند و همین ضعف اساسی مانع بهرهمندی افراد از اطلاعات در پیشبرد امور خود میشود و به دنبال آن شکاف اطلاعاتی بین شهروندان کشورهای پیشرفته و عقب مانده رشد پیدا میکند.
البته امروزه این فعالیت در کشورهای پیشرفته،به ویژه ایالات متحده امریکا،انجام میشود و مناطق و افراد تأثیرگذار در علم جهانی در مؤسسه اطلاعات علمی (ISI) شناسایی میشود و زمینههای مهاجرت بسیاری از نخبگان به قطبهای صنعتی و علمی دنیا نیز از این مجاری فراهم میآید.
شناسایی راههای ارتقای سواد اطلاعاتی و سازماندهی محتوای اینترنت در راستای تسهیل دسترسی آنچه که در اینجا به عنوان زمینههای تحقیقاتی ذکر شد تنها گوشهای از موضوعاتی است که در حوزهء جغرافیای سیاسی اطلاعات میگنجد و این نشان میدهد که متخصصان اطلاعات و اطلاعرسانی مسئولیت بسیار سنگینی در این حوزه دارند و حوزهء فعالیت آنها هم ماهیت کارکردی و اجرایی دارد و هم ماهیت پژوهشی و جستوجوگری."