خلاصه ماشینی:
"نگاهی به کتاب روزنامهء خاطرات ناصر الدین شاه در سفر اول انگلستان روزنامه خاطرات ناصر ایدن شاه در سفر اول فرنگستان به کوشش:فاطمه قاضیها تهران:انتشارات سازمان اسناد ملی ایران چاپ اول،1377،پنجاه و یک+601 ص،بهاء 2000 تومان سلاطین و پادشاهان ایران،هیچ یک به خارج از قلمرو حکومتی یا مرز سیاسی کشور خود سفر نکردند مگر به عزم جنگ،پادشاهان مادی برای فروپاشیدن حکومت آشور از قلمرو سیاسی خود پا بیرون نهادند کوروش هخامنشی به بابل ولیدی و کمبوجیه به مصر پس از فتح آن سرزمینها جزئی از قلمرو حکومتی ایشان شد.
ق،سفر سوم ناصر الدین شاه به اروپا به خاطر هوسهای عزیز السلطان(ملیجک)که شش ماه و دوازده روز به طول انجامید و از نتایج این سفر مهمتر از همه امتیاز رژی بود.
3از خیل این جماعت راهی فرهنگ وجود چند زن از حرم شاه مشکلاتی را برای هیأت بوجود آورد که ناصر الدین شاه در حاجی طرخان به پیشنهاد سپهسالار صدر اعظم:که خوب است شاه فقط یک زن همراه داشته باشد و به عنوان ملکه با خود همراه ببرد و دیگر زنان را مرخص فرماید به ایران برگردند،شاه از گفتار وی خوشش نیامده و تعرضا به وی گفت اگر این کار صورت گیرد پس هیچ کس نباید هیچ زن همراه خود بیاورد-اشاره به وجیه الله میرزا بود که پیشخدمت صدر اعظم و همراه وی بود.
چاپ اول با عنوان روزنامه سفر فرنگستان تحریری بوده است از محمد حسن خان اعتماد السلطنه و طبعا این تحریر رعایت حال و موقعیت قلم سلطانی را بعمل آورد و از نظر دستوری و رعایت ادب،نکات اخلاقی چندی را رعایت کرده است و یا مواردی را حذف نموده که در چاپ حاضر همهء آن موارد به خاطر آنکه از دستنویس ناصر الدین شاه استفاده شده از طرف مصحح نادیده انگاشته نشده است."