خلاصه ماشینی:
"تاریخ ایران و هند قرن نهم هجری در کتاب ریاض الانشاء دکتر محمد باقر وثوقی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ریاض الانشاء خواجه عماد الدین محمود گاوان ملقب به صدر جهان(886-813 هجری) به تصحیح و تحشیه: استاد شیخ چاندبن حسین به اهتمام:دکتر غلام یزدانی ناشر:دار الطبع سرکار عالی حیدرآباد دکن 1948 میلادی درباره نقش ایرانیان و حکومتهای محلی در شکل دادن و رونق بخشیدن به اقتصاد تجاری حوزه اقیانوس هند و خلیج فارس تاکنون تحقیقی شایسته به انجام نرسیده و نتایج لازم از آن گرفته نشده است.
مدیریت حقیقی این نوع از تجارت در هر دو سو به عهده تجار بزرگ ایرانی بود که با استفاده از توانمندیهای انسانی و اقتصادی توانسته بودند،شرکتهای منظم و منضبط بازرگانیای را شکل دهند و عوامل و شرایط لازم جهت رشد و توسعه ریاض الانشاء مجموعهای است از 148 نامه که به سبک منشیانه نوشته شده و حاوی مطالب بسیار مفید تاریخی و اجتماعی قرن نهم هجری است هرچند سید ظهیر الدین مرعشی در تاریخ گیلان و دیلمان وقایع همزمان با دوره مکاتبات خواجه محمود گاوان را به دقت تمام ذکر کرده،اما بسیاری از جزئیات ذکر شده در مکاتیب«خواجه»در اثر «مرعشی»نیامده است هند-آگرا آرامگاه اکبر شاه گورکانی اقتصادی شهرهای حاشیه خلیج فارس و اقیانوس هند و به دنبال آن مناطق پس کرانهای داخلی را در خشکی بوجود آورند.
از جمله این منابع ارزشمند،همانا ریاض الانشاء اثر خواجه جهان،ملک التجار، عماد الدین محمود بن محمد گیلانی معروف به محمود گاوان یا محمود قاوان از بزرگترین رجال ادب و سیاست و اقتصاد در قرن نهم هجری است که بیشتر زندگانی خود را در خدمت پادشاهان بهمنی دکن گذرانیده و در آن دوره به مقامات بسیار بلند سیاسی و فرهنگی نائل شده بود."