چکیده:
جستجو، گردآوری و سازماندهی منابع اطلاعاتی، تحقیقاتی و پژوهشی از یک سو و استناددهی به منابع مورد استفاده قرار گرفته از سوی دیگر، همواره یکی از مسائل مهم و ضروری پژوهشگران بوده است. به موازات رشد و توسعه فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی، کتابخانهها، دانشگاهها، مراکز اطلاعرسانی، علمی و پژوهشی، به ابزارهای ذخیره و بازیابی اطلاعات مناسب و سودمند مجهز شدند و همچنین، ایجاد و توسعه شبکه وب و اینترنت جهانی، منجر به دسترسی پژوهشگران به منابع بیشمار اطلاعاتی شد.
به این ترتیب، چالش اولیه پژوهشگران در زمینه چگونگی دسترسی به منابع اطلاعاتی تا حد زیادی برطرف شده است. اما چالش دوم، یعنی چگونگی استناددهی و ارجاع به منابع اطلاعاتی استفادهشده، همچنان مشکلاتی را برای پژوهشگران ایجاد میکرد. نوشتار حاضر، با مروری کلی به برخی چالشهای موجود در زمینه استناددهی به منابع علمی، به معرفی نرمافزار پژوهیار، به عنوان اولین نرمافزار فارسیزبان مدیریت استناددهی و ارجاعات میپردازد، ویژگیها و قابلیتهای آن را در همه مراحل جستجو، ذخیره و بازیابی اطلاعات برمیشمارد و امکانات آن را در زمینه مدیریت استناددهی معرفی میکند.
خلاصه ماشینی:
متخصصان حوزههای مختلف علوم میتوانند با کمک این نرمافزار به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی منابع علمی مورد نیاز خود را جستجو، ذخیره، سازماندهی و با بهرهگیری از شیوهنامههای استناددهی موجود در آن، به آن منابع استناد کنند.
از جمله قابلیتهای مجموعهسازی نرمافزار میتوان به این موارد اشاره کرد: ذخیره انواع آیتمها در کتابخانه پژوهیار؛ ذخیره موضوعی آیتمها؛ ذخیره اطلاعات کتابشناسی مورد نیاز در نرمافزار؛ ذخیره صفحات وب، اثر هنری، فیلم، صدا، نقشه و...
3. استناددهی در محیط واژهپرداز Word بعد از نصب افزونه پژوهیار برای Word، یک نوار ابزار در محیط آن تحت عنوان برگه Pajoohyar ایجاد میشود که به کمک آن میتوان از منابع موجود در کتابخانه پژوهیار به هنگام نوشتن مقاله استفاده کرد.
امکانات کلی نرمافزار پژوهیار - ایجاد بانک اطلاعاتی تحت عنوان کتابخانه جدید برای سازماندهی اطلاعات؛ - ذخیره کتابشناسی کتابهای مورد نیاز در نرمافزار؛ - ذخیره صفحات وب، اثر هنری، فیلم، صدا، نقشه و ...
به این منظور، با کلیک روی افزودن، ابتدا پنجرهای از مجموعههای ذخیرهشده در کتابخانه پژوهیار نمایان میشود که میتوان با انتخاب آنها بین منابع ارتباط موضوعی برقرار کرد.
این برگه با نام Pajoohyar در نوار ابزار واژهپرداز ورد مانند شکل زیر ایجاد میشود که به کمک آن میتوان از منابع موجود در کتابخانه پژوهیار هنگام نوشتن مقاله استفاده کرد.
با استفاده از این نوار ابزار، استناددهی و ایجاد کتابنامه در هنگام کار با Pajoohyar بهراحتی امکانپذیر است و میتوان منابع موجود در کتابخانه ایجادشده در پژوهیار را فراخوانی نمود و برای درج استناد از آنها بهره برد.