چکیده:
دعانویسی از گذشتههای دور تاکنون بهمثابه یک شیوه چارهجویی از مشکلات و
بیماریها، مورد استقبال مردم بوده است. در مقاله حاضر نویسنده بر آن است تا درباره برخی
از زمینههای گرایش بیماران به دعانویسی و پیامدهای احتمالی آن توضیح دهد. به این منظور
در چارچوب روش پیمایشی، 14 نفر از دعانویسهای ساکن شهر تهران شناسایی شدهاند و با
170 نفر از بیماران مراجعهکننده به آنها، مصاحبه شده است. همچنین براساس نمونهگیری
طبقهای متناسب، 30 نفر از پزشکان متخصص شاغل در تهران انتخاب و با 170 نفر از
بیماران آنها مصاحبه شد. برخی از دیدگاههای این دو گروه بیمار با یکدیگر مقایسه شده
است. نتایج بهدست آمده، از این واقعیت حکایت میکند که ارزیابی بیماران از عملکرد
پزشک، توصیه و تشویقهای دیگران و پایبندیهای دینی در گرایش به دعانویسی نقش موءثری
دارد. دریافت نتایج مثبت، بر کمیت و کیفیت مراجعات بعدی میافزاید و در طول زمان
موجب استمرار دعانویسی میشود.
خلاصه ماشینی:
"جدول 3ـ بررسی تأثیر عوامل موءثر بر انتظار و ارزیابی از دعانویسی بهوسیله ضریب همبستگی پیرسون (تعداد پاسخگو = 170) انتظار از درمانگر قبل از مراجعه ارزیابی از درمانگر در حین مراجعه انتظار بهبود بیماری انتظار ارتباط معنوی انتظار صرفهجویی ارزیابی از احتمال شفایافتن ارزیابی از شخصیت معنوی ارزیابی از ارتباط مناسب با بیمار مشخصات بیماران سن 10/0 00/0 *18/0 11/0 02/0 07/0 تحصیلات 10/0 11/0ـ **34/0ـ 00/0 *20/0ـ 00/0 درآمد خانواده 01/0ـ 01/0 ***27/0ـ 11/0 01/0 *19/0ـ مشخصات بیماری مشخصات درمانگر مدت بیماری 02/0 13/0ـ ***23/0 05/0ـ 08/0ـ 05/0 آسیبپذیری در برابر بیماری 11/0 01/0 02/0ـ 02/0ـ *17/0 07/0 سابقه فعالیت *12/0 00/0 01/0ـ **40/0 13/0 12/0 تحصیلات 06/0 *16/0 05/0 11/0 *17/0 *18/0 میزان اعتماد به فرد مشاور *24/0 *19/0 02/0ـ *14/0 08/0 08/0 اطلاع از تجربه موفق دیگران **25/0 06/0 06/0ـ 10/0 04/0 10/0 شاخص دینداری **24/0 ***43/0 04/0 *18/0 ***45/0 ***37/0 باورهای فرامادی در زمینه بیماری 06/0 00/0 01/0 01/0 *15/0 06/0 شاخص دینداری با انتظار از درمانگر و ارزیابی از او رابطه دارد.
علاوه بر این، به منظور شناسایی دقیقتر دلایل گرایش به دعانویسی از بیماران تقاضا شد یک بار نیز بهطورکلی بیان کنند که چه چیز موجب شد آنها تصمیم بگیرند به فرد دعانویس مراجعه کنند؟ جدول 4: چه چیز باعث شد تصمیم بگیرید به این آقا یا خانم دعانویس مراجعه کنید؟ (تعداد پاسخگو = 170) علل مراجعه به دعانویس اظهارشده % اظهارنشده % ناامیدی از درمان 8/38 2/61 توصیههای اطرافیان 2/28 7/71 امید و توکل به خدا 1/27 9/72 تجربه موفق دیگران 7/11 3/88 شناخت قبلی خودم 4/9 6/90 ارضای حس کنجکاوی 1/7 9/92 بیخطر و بیضرر بودن 8/5 2/94 دیدن یک فیلم در اینباره 2/4 8/95 الهام در خواب و روءیا 3/2 6/97 اطلاعات فوق با نتایج جدول 3، هماهنگ است."