چکیده:
قرآن کریم برای پیشگیری از جرم و خشکاندن علل و ریشههای آن، مقررات بدیعی را ارائه داده است که شامل پیشگیری اصلاحی، وضعی و کیفری میشود. بر این اساس، تنها با یکی از این شیوهها نمیتوان از وقوع جرم و انحراف و ناهنجاریهای اجتماعی پیشگیری کرد، بلکه باید از هر سه روش در کنار هم، برای تحقق این هدف بهره برد. از آنجا که قرآن کتاب هدایت و انسانسازی است، علاوه بر اینکه استفاده از سایر انواع پیشگیری را امری بایسته و ضروری میداند، بر پیشگیری اصلاحی و بازسازی شخصیت مجرمان تأکید خاصی دارد. این نوشتار با هدف بررسی و تبیین دیدگاه قرآن در زمینه پیشگیری از جرم و با رویکرد نظری و تحلیلی به موضوع مورد بحث میپردازد. از جمله یافتهای مهم این تحقیق، اثبات جامعیت و فراگیر بودن شیوه پیشگیری موردنظر قرآن کریم است.
خلاصه ماشینی:
"2 قرآن کریم با طراحی یک سیاست فراگیر، با همه این مراحل و عوامل به مبارزه برخاسته است؛ با پیشگیری اصلاحی، تعلیم و تربیت فردی و اجتماعی بر اساس آموزههای وحیانی و تقویت جنبههای معنوی و رفع فقر و ایجاد تعهدات مذهبی و حل مشکلات اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی، درصدد تأثیرگذاری در مرحله تصمیمگیری افراد است تا آنان با اتخاذ تصمیمهای غلط و ناروا وارد دنیای جرم و جنایت و خلافکاری نشوند.
دینباوری و پرورش روحیه دینداری آموزهها و باورهای دینی و ترویج و تقویت آنها علاوه بر اینکه رشد و تعالی روحی و معنوی انسان را تضمین مینماید و او را به هدف والایی که برای آن خلق شده نزدیک میکند، نقش خارقالعادهای در کاهش و پیشگیری از وقوع جرم و انصراف درونی انسان از اعمال مجرمانه و تبهکارانه دارد و حتی افراد را از دست زدن به اعمالی که دون شأن و منزلت انسانی آنهاست باز میدارد.
حتی از برخی تعبیرات استفاده میشود که انسان اگر گمانی به وجود قیامت داشته باشد نیز از انجام بسیاری از اعمال خلاف خودداری میکند، 26 چنانکه درباره کمفروشان میفرماید: «ألا یظن أولئک أنهم مبعوثون لیوم عظیم»(مطففین: 4و5)؛ آیا آنها گمان نمیکنند که برای روز بزرگی مبعوث میشوند؟ ب.
برای اینکه این هدف مهم و مورد انتظار از کیفر محقق گردد، باید مجازات به صورت علنی اجرا شود تا همه افراد از نزدیک شاهد درد و رنج و افتضاح و تحقیر ناشی از مجازات مجرم باشند و این حقیقت تلخ را با تمام وجود دریابند که اگر روزی دست از پا خطا کنند، چنین سرنوشت شومی در انتظار آنها نیز خواهند بود."