چکیده:
مبیع در عقد بیع از جنبههای مختلف میتواند وضعیتهای متفاوتی داشته باشد، که صحت یا عدم صحت این گونه قراردادها تحت عنوان بیع،نیاز به بررسی و استدلال دارد.یکی از این جنبهها،موجود بودن مالی است که فروخته میشود.چنانچه مبیع، در زمان عقد وجود خارجی نداشته باشد بلکه در آینده توقع ظهور آن برود،مثل محصولات کشاورزی که قبل از ظاهر شدن و به دست آمدن خرید و فروش میشوند، یا کالایی که سفارش ساخت آن از سوی خریدار(سفارشدهنده)به فروشنده (صنعتگر)داده میشود،چگونه میتوان بر صحت چنین معاملاتی تحت عنوان بیع، استدلال کرد،موضوع مقاله حاضر است که با کنکاشی در حقوق ایران،انگلیس و برخی کشروهای عربی چون صمر،به این امر پرداخت شده است.
خلاصه ماشینی:
"چنانچه مبیع، در زمان عقد وجود خارجی نداشته باشد بلکه در آینده توقع ظهور آن برود،مثل محصولات کشاورزی که قبل از ظاهر شدن و به دست آمدن خرید و فروش میشوند، یا کالایی که سفارش ساخت آن از سوی خریدار(سفارشدهنده)به فروشنده (صنعتگر)داده میشود،چگونه میتوان بر صحت چنین معاملاتی تحت عنوان بیع، استدلال کرد،موضوع مقاله حاضر است که با کنکاشی در حقوق ایران،انگلیس و برخی کشروهای عربی چون صمر،به این امر پرداخت شده است.
339 -الدکتور محمد حسن قاسم،القانونی المدنی،العقود المسماهء،البیع-التأمین(الضمان)-الایجار(دراسهء مقارنهء)، منشورات الحلبی،الحقوقیه،بیروت-لبنان،5002،ص 161-دکتر عبد الرزاق احمد السنهوری،مصادر الحق فی الفقه الاسلامی،دراسه مقارنه بالفقه الغربی،(3)محل العقد،الطبعه الثانیه الجدیدة،منشورات الحلبی الحقوقیه، بیروت-لبنان،8991،ص 13 از طرفی در بیع مال آینده گاه کالای مورد معامله کالایی است که به محض به وجود آمدن مختص آن معامله است و مبیع حالت سفارش شخصی و معین دارد و امکان تعیین و تخصیص آن برای اشخاص دیگر منتفی است و با ایجاد کالای مزبور، موضوع بیع مال آینده معین و مشخص میشود.
اما با توجه به مباحث پیشین باید در این خصوص قابل به تفصیل شد: انتقال مالکیت در محصولات کشاورزی و اثمار که در آن مبیع،ثمرهء بعد از ظهور و بدو صلاح بوده و به اصطلاح حاصلنما شده است،هرچند تا رسیدن به کمال خود،مستلزم گذشت زمانی متعارف و متناسب با نوع مبیع و انجام کارهایی در خصوص مبیع است،اما در مورد انتقال مالکیت با توجه به اینکه مبیع موضوع و محلی خارجی دارد و صورت نوعیه اولیه آن به وجود آمده و رابطهء سلطه و قدرت خریدار بر شی خارجی متصور است،میتوان گفت با توجه به تملیکیبودن عقد بیع در فقه امامیه و قانون مدنی ایران،انتقال مالیکت همزان(حتی در معنی ایجاد حق عینی)با عقد صورت میگیرد."