چکیده:
ارزشها، پایه و اساس بینش و کنش انسان را تشکیل میدهند و در انتخاب، گزینش و انجام
کنش نقش دارند و تعیینکننده رفتار و کنش اجتماعی هستند که در آداب و رسوم، قوانین،
اعتقادات و اصول مقدس و شیوههای زندگی روزمره تجلی مییابند.
ارزشها از نظر اهمیتی که دارند، یکسان نبوده و در مجموعهای جای دارند که «نظام
ارزشی» نامیده میشود. نظام ارزشی، سازمان پایداری از عقاید است که با شیوههای قابل
ترجیحی از کنش یا حالتهای غایی وجود، ارتباط دارند و در پیوستاری که براساس اهمیت
نسبی مرتب شده، قرار میگیرند.
با توجه به وقوع انقلاب اسلامی و تغییرات ارزشی جامعه در سالهای پس از انقلاب و
همچنین گسترش رسانههای جمعی در سالهای اخیر که سبب آشنایی بیشتر افراد با ارزشها و
هنجارهای جوامع دیگر شده است، بررسی ساختار و اولویتهای ارزشی افراد جامعه ضروری
به نظر میرسد. مطالعه حاضر به بررسی این مسئله پرداخته است که ساختار و اولویتهای
ارزشی شهروندان تهرانی چیست و اولویتهای ارزشی زنان و مردان چه تفاوتی دارند؟
نتایج نشان داده است که از میان 10 نوع ارزشی، تفاوت زنان و مردان در نوعهای ارزشی
جهانگرایی (انساندوستی)، برانگیختگی و لذتگرایی معنادار است.
همچنین اینکه زنان (نسبت به مردان)، اولویت بالاتری برای ارزشها و بالاخص
ارزشهای عدالت، صداقت، سلامت، استقلال، مذهب و جهان زیبا قائلاند و تفاوت آنها
با مردان در این موارد معنادار است.
خلاصه ماشینی:
"براساس این مفروضات، شوارتز ارزشهای انسانی را در ده طبقه به نام سنخهای انگیزشی ارزش به شرح زیر طبقهبندی میکند: جدول 1: نوعهای انگیزشی ارزشهای شوارتز نوع ارزشی تعریف مثال خیرخواهی تلاش برای حفظ رفاه و آسایش دیگران مفید بودن، درستکاری، بخشنده بودن، وفاداری، مسئولیتپذیری سنت پایبندی به آداب و رسوم و اعتقادات مذهبی و فرهنگی خضوع، فروتنی، پذیرش سهم خود در زندگی، دینداری، احترام به سنت و اعتدال همنوایی خودداری از کنشها و تمایلاتی که سبب ناراحتی و آسیب دیگران میشود و تعدی از هنجارها و انتظارات اجتماعی بهشمار میرود موءدب بودن، مطیع بودن، نظم فردی، احترام به والدین و بزرگترها امنیت سلامت، هماهنگی و ثبات در جامعه و در روابط خود با دیگران امنیت خانوادگی، امنیت ملی، نظم اجتماعی قدرت پایگاه اجتماعی و پرستیژ، کنترل و تسلط بر مردم و منابع قدرت اجتماعی، اقتدار، ثروت، حفظ اعتبار اجتماعی فرد موفقیت موفقیت فردی از طریق رقابت براساس معیارهای اجتماعی موفقیت، توانایی، جاهطلبی، دارای نفوذبودن انگیزش هیجان، نوخواهی، مبارزه در زندگی شهامت، داشتن زندگی متنوع و هیجانانگیز لذتطلبی احساس رضایت و کامروایی در زندگی لذت و خشنودی نفسانی، زندگی لذتبخش خوداتکایی تفکر و انتخاب کنش مستقل، خلاقیت، کشف خلاقیت، آزادی، استقلال، کنجکاوی، مصر به انتخاب اهداف خود جهانگرایی مدارا و حمایت از رفاه همه افراد و طبیعت وسعتنظر، فهم، عدالت اجتماعی، برابری، صلح جهانی، جهانی از زیبایی، هماهنگی با طبیعت و حفظ محیطزیست مقیاس بررسی ارزشهای شوارتز(1) ، شکل بسیط مقیاس ارزشهای راکیچ است که از 36 عبارت ارزشی (شامل 18 ارزش ابزاری و 18 ارزش غایی) به 57 ارزش تبدیل شده است."