چکیده:
شیعه در التزام به مکتب اهل بیت (ع) و پیروی از آن از استدلال به کتاب، سنت و عقل
بهرة وافری جسته است. از جمله آیاتی که شیعه دربارة امامت بلافصل حضرت
امیرالمؤمنین (ع) به آن استدلال کرده آیة ولایت است. استدلال شیعه به این آیه بر
مقدماتی استوار میباشد، یکی از آن مقدمات نزول آیة یاد شده دربارة ان حضرت است.
باید توجه داشت که شأن نزول بعضی از آیات، تأثیر مهمی در فهم آنها دارد به گونهای
که بدون توجه به شأن نزول، مقصود از آیه حاصل نخواهد شد. از طرفی، مخالفان اندیشة
شیعه دربارة شأن نزول آیة یاد شده شبهاتی ایراد کردهاند. از جمله، گفتهاند که آن
راویانی که نزول آیة یاد شده را دربارة امام علی (ع) نقل کردهاند همه شیعه
میباشند و روایت آنان اعتبار ندارد!
این مقاله درصدد است با بررسی منابع حدیثی و رجالی اهل سنت ملاک پذیرش روایت را به
دست آورد و این که آیا شیعه بودن راوی مضر به وثاقت اوست یا نه و این که راویان
نزول آیة یاد شده کیستند؟ بنابراین، روش تحقیق، روش توصیفی، تحلیلی خواهد بود و بر
اساس منابع متقن اهل سنت استوار میباشد. بر اساس بررسیهای انجام شده در منابع اهل
سنت نه ملاک پذیرش روایت سنی بودن است و نه شیعه بودن مضر به وثاقت راوی است. گذشته
از آن، روایان حدیث نزول آیة یاد شده دربارة امام علی (ع) چندین نفر از صحابهاند
که بر اساس مبنای مشهور اهل سنت همه عادلند و باید حدیث آنان را پذیرفت.
خلاصه ماشینی:
"این مقاله درصدد است با بررسی منابع حدیثی و رجالی اهل سنت ملاک پذیرش روایت را به دست آورد و این که آیا شیعه بودن راوی مضر به وثاقت اوست یا نه و این که راویان نزول آیة یاد شده کیستند؟ بنابراین، روش تحقیق، روش توصیفی، تحلیلی خواهد بود و بر اساس منابع متقن اهل سنت استوار میباشد.
علمای اهل سنت که نزول این آیه دربارة امام علی(ع) را از قول ایشان نقل کردهاند دو گروه می باشند: الف- گروهی که بدون ذکر سند روایت، آن را از امام نقل کرده اند (زحیلی،6/232؛ بیضاوی،2/338؛ جزائری10/644 و منابع دیگر).
یک از راویان حدیث نزول آیة مذکور در شأن امام علی(ع) عمار بن یاسر میباشد که در منابع بسیاری این حدیث به نقل از وی آمده است(سلطان العلماء، 1/393؛ سیوطی، اسباب، 148).
یکی از راویان حدیث نزول آیة مورد بحث در شأن امام علی(ع) مقداد می باشد که روایت منقول از وی در دو منبع آمده است(سلطان العلماء، همان جا؛ حسکانی، 1/228).
نتیجه بر اساس تحقیقات انجام شدة رجال شناسان و محدثان بزرگ و مشهور اهل سنت در پذیرش روایت راوی توجهی به مذهب و عقیدة او ندارند بلکه آنچه برای آنان اهمیت دارد وثاقت و دیانت اوست و اگر بنا بود اصحاب مذاهب اسلامی حدیث هر راوی را به صرف داشتن عقیده ای دیگر کنار بگذراند امروز احادیث بسیاری از بین رفته بود.
از طرفی، راویان حدیث نزول آیة ولایت دربارة امام علی(ع) جمعی زیاد از صحابة رسول خدا(ص) می باشند که بر اساس رأی مشهور اهل سنت همة آنان عادلند و سخن آنان مورد پذیرش."