چکیده:
به منظور بررسی تأثیر کاربرد فاضلاب شهری در میزان تجمع عناصر سنگین در خاک و گیاهان تحت کشت،فاضلاب شهری قسمتی از غرب ساری و قسمت مرکزی قائمشهر که برای آبیاری اراضی زیر کشت زراعی برنج مصرف میشد در سال 1384 مورد بررسی قرار گرفت.در زمان برداشت برنج،ریشه،اندام هوایی،دانه و خاک اراضی نمونهبرداری شد(شاهد و تحت تأثیر فاضلاب).پس از برداشت برنج از ریشه و اندام هوایی شبدر،اسفناج و علوفه نیز نمونهبرداری صورت پذیرفت.سپس میزان کادمیوم،نیکل،سرب و کروم در خاک،ریشه،اندام هوایی و دانهء برنج و ریشه و اندام هوایی اسفناج،شبدر و علوفه اندازهگیری شد.نتایج نشان داد که با استفاده از فاضلاب شهری برای کمک در آبیاری اراضی، میران کادمیوم،نیکل،سرب و کروم در خاک افزایش یافت.با افزایش مقدار آهک و مواد آلی خاک،میزان سرب کل تجمعیافته در خاک افزایش معنیداری نشان داد و سایر عناصر با مقدار آهک و مواد آلی همبستگی معنیداری نشان ندادهاند.میران کادمیوم،نیکل،کروم و سرب تجمع یافته در ریشه بیشتر از اندام هوایی و دانه برنج بود و در اراضی تحت تأثیر فاضلاب شهری،میزان عناصر مورد بررسی افزایش یافت،اما به حد سمی بودن نرسید.میزان سرب در اندام هوایی اسفناج و دانهء برنج نسبت به شاهد بیش از 2 برابر بود که نیاز به بررسی بیشتر دارد.ضریب انتقال سرب،کادمیوم،نیکل و کروم به دانهء برنج به ترتیب افزایش یافت،اما در اندام هوایی اسفناج،میزان انتقال به ترتیب در کروم،نیکل،سرب و کادمیوم افزایش نشان داده است.
خلاصه ماشینی:
"میران کادمیوم،نیکل،کروم و سرب تجمع یافته در ریشه بیشتر از اندام هوایی و دانه برنج بود و در اراضی تحت تأثیر فاضلاب شهری،میزان عناصر مورد بررسی افزایش یافت،اما به حد سمی بودن نرسید.
مواد و روشها به منظور بررسی تأثیر کاربرد طولانی مدت فاضلاب شهری در آبیاری اراضی کشاورزی در میزان تجمع عناصر سنگین در خاک و گیاهان تحت آبیاری،در سال 4831 فاضلاب شهری قسمت غرب ساری(منطقه 1)و قسمت مرکزی قائم شهر(منطقه 2)مورد بررسی قرار گرفت.
همچنین توسط (Carrillo and Cajuste,1992) افزایش غلظت کادمیوم،کروم،سرب و نیکل در اراضی زیر آبیاری با فاضلاب شهری به 2 برابر افزایش یافت و در بنگلادش نیز میزان کادمیوم و نیکل در خاک تا 01 برابر بیشتر از شاهد بود Kashen and singh,) (2001 .
در اندام هوایی برنج و علف هرز که مورد استفاده دامها قرار میگیرد میزان سرب تجمعیافته افزایش چشمگیری نشان داده و میزان آن در اندام هوایی برنج در منطقهء 2 از 2/67 در شاهد به 21/7 میکروگرم در گرم در اراضی تحت تأثیر فاضلاب شهری افزایش یافته است.
در ریشه علف هرز روئیدهشده در اراضی تحت تأثیر فاضلاب شهری میزان نیکل تجمعیافته قریب 7 برابر نسبت به شاهد بود،اما در اسفناج و برنج افزایش خیلی کمتر و تقریبا 1/5 برابر بوده است.
میزان کروم جذبشده در ریشه گیاه برنج بیشتر از ریشهء اسفناج و علف هرز بود (شاهد و تیمار)و در اراضی تحت تأثیر فاضلاب شهری،میزان کروم تجمعیافته در ریشهء برنج به 74/9 میکروگرم در گرم افزایش یافت (نسبت به شاهد تقریبا 2 برابر شده است)."