چکیده:
در این مقاله سعی شده است روایت ردالشمس از جهت محتوایی و سندی نقد و بررسی شود بااین حال بیشتر نقد محتوایی حدیص مدنظر بوده است در این مسیر ابتدا تناقضات غیر قابل جمع و تاویلی که در این رشته روایات به چشم میخورد و گویای اضطراب در متن حدیث است نقل شده است سپس با توجه به ستاوردهای علمی بشر روایت ردالشمس مورد بررسی قرار گرفته است انگاه مطالبی در این خصوص از جنبه های متعد دیگر چون احکام نماز و شخصیت پیامبر (ص) و علی (ع) مطرح شده است و سرانجام بر اساس آیاتی از قران به نقد روایت پرداهته و کوشش شده است که وقوع ردالشمس از این منظر نیز مورد بررسی قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
آنگاه مطالبی در این خصوص از جنبه های متعدد دیگر چون احکام نماز و شخصیت پیامبر (ص) و علی (ع) مطرح شده است و سرانجام بر اساس آیاتی از قرآن, به نقد روایت پرداخته و کوشش شده است که وقوع ردالشمس از این منظر نیز مورد بررسی قرار گیرد.
1 یعنی در این برگشتن خورشید بر فرض امکان, نه تنها نماز قضا شده عصر ادا نخواهد شد – و باید قضایش بجا آورده شود – بلکه پیش از آن قضای نماز صبح واجب میگردد و سپس دو نماز ظهر و عصر مجدداً واجب خواهد شد؛ چون وقتی جدید پدید آمده است ـ دکتر محمد صادقی , "ویژگی زن در قرآن" ,پژوهشهای قرآنی، سال هفتم, ش25 و 26, بهارو تابستان80 2 ـ در نقلی از بحار آمده است که هنگامیکه پیامبر(ص) سرش را از دامن حضرت امیر(ع) برداشت و از او پرسید که آیا نماز عصرش را خوانده است؟ علی (ع) جواب داد: لا, فانی کرهت ان ازیل رأسک و رأیت جلوسی تحت رأسک و انت فی تلک الحال أفضل من صلاتی.
فخر رازی در تفسیر خود بعد از برشمردن احتمالاتی درباره مرجع ضمیر در «ردوها» با ذکر دلایلی این احتمال را که ضمیر به خورشید برگردد رد میکند و میگوید: «در مورد این که "ردوها علی" اشاره به درخواست برگشت خورشید است این احتمال به نظر من بعید است و دلایلی برای آن دارم : ـ پیشین اول این که کلمه "صافنات" صراحتاً در آیه قبلی ذکر شده است:«اذ عرض علیه بالعشی الصافنات الجیاد» و خورشید (الشمس) ذکر نشده است و بازگشت ضمیر به مرجع ذکر شده سزاوارتر از بازگشت آن به چیزی است که در تقدیرگرفتهشده است.