چکیده:
اوست.در واقع،او تلاش داشته تا با ترجمه متون عربی و فارسینویسی و نیز خلاصهسازی کتابهای بزرگ،امکان استفاده از منابع معرفتی شیعی را برای عموم و عوام شیعیان فارس زبان فراهم سازد.از نیمه قرن هفتم هجری به بعد با توجه به شرایط سیاسی و فرهنگی مساعدی که برای شیعیان فراهم شد دانشمندان و نویسندگان شیعه فعالیتهای گستردهای را در جهت ترویج مذهب تشیع آغاز و دنبال نمودند.در بین نویسندگان متعددی که در این زمان و یک قرن پس از آن ظهور کرده و کتابهای بسیاری را به رشته تحریر درآوردند برخی،شهرت کمتری داشته و فعالیتها و تاثیراتشان ناشناخته مانده است.یکی از این نویسندگان،حسن بن حسین بیهقی سبزواری است که در ناحیه خراسان و شهر سبزوار میزیسته و فعالیت داشته است.سبزواری که نزد عالمان پرآوازه زمان خود تحصیل علم کرده بود محدوده فرمانروایی سربداران شیعه مذهب را محیطی مناسب برای کارهای تبلیغی و ترویجی خود یافته و با حمایتها و تشویقهای برخی از امیران آنها به تبلیغ و تألیف آموزههای شیعی پرداخت.کتابهای وی در زمینههای اصول دین،به خصوص امامت و فروع دین که برخی از آنها از بین رفته،نشان دهنده جهتدار بودن کارهای تألیفی
خلاصه ماشینی:
"oN,4 loV بازخوانی زندگی علمی و آثار حسن بن حسین بیهقی (عالم شیعی قرن هشتم هجری) حسن حسینزاده شانهچی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی چکیده از نیمه قرن هفتم هجری به بعد با توجه به شرایط سیاسی و فرهنگی مساعدی که برای شیعیان فراهم شد دانشمندان و نویسندگان شیعه فعالیتهای گستردهای را در جهت ترویج مذهب تشیع آغاز و دنبال نمودند.
فرمان ترجمه این کتاب را که در زمان خود یکی از منابع خوب و مفید برای شناخت و معرفت امامان شیعه بود باید در راستای فعالیتهای سربداران برای نشر و ترویج فرهنگ تشیع دانست،چنان که همین سخنان سبزواری که از مقدمه نقل شد،گویای اهتمام امیران سربداری به این امر میباشد.
2او این کتاب را به خواجه نظام الدین یحیی بن شمسالدین سربداری(753-759 ق)اهدا نموده است3گویا از این کتاب در قرنهای بعد استقبال فراوانی شده و نسخههای متعددی از آن فراهم و در نواحی مختلف توزیع شده است،چنان که عبد الله افندی در قرن دوازدهم میگوید که این کتاب،در نواحی مختلف شایع و متداول بوده و او خود آن را در جاهای مختلف،از جمله سیستان دیده است.
نتیجه فعالیتهای حسن بن حسین سبزواری به عنوان یکی از نویسندگان شیعی قرن هشتم هجری حاکی از این است که نهضت فرهنگی شیعه تحت تأثیر شرایط موجود،روند رو به رشد و گاه جدیدی را در این دوره آغاز کرد.
حرکت فرهنگی که کما بیش تحت تأثیر همین عامل در جامعه شیعه پدید آمده بود و در دوره مورد بحث دنبال میشد،فارسی سازی متون مذهبی شیعی است که حسن سبزواری با تألیفها و ترجمههای فارسی خود یکی از نمایندگان برجسته این حرکت میباشد."