چکیده:
اصطلاحنامه از طریق برقراری روابط نحوی و معنایی بین واژگان مورد استفاده در یک حوزهء خاص.نقش اساسی در کنترل واژگان، جستوجو و افزایش بازیابی اطلاعات و مدارک مرتبط ایفا میکند. اصطلاحنامه به عنوان ابزاری زبانی،هم در مرحله ذخیرهسازی و هم در مرحله بازیابی بر نتایج بازیابی تأثیر چشمگیری دارد.این مقاله بر آن است تا ضمن برشمردن نتایج تعدادی از مهمترین تحقیقات انجام شده در زمینه نقش اصطلاحنامه در افزایش ربط،به موشکافی عمیقتر آن بپزدازد و کارکردهای عمدهء آن را در افزایش مانعیت و جامعیت نتایج جستوجو و بازیابی واژگان دارای روابط تعادلی، همایندی و سلسلهمراتبی،برقراری روابط معنایی،بازیابی اطلاعات چندزبانه،کمک به تحلیل مفهومی و ترجمه واژگان مندرج در مدرک و موارد مرتبط دیگر مورد بررسی قرار دهد.همچنین،برخی از چالشهای اصطلاحنامه از قبیل دشواری استخراج معانی و ترسیم این ساختار معنایی،فقدان راهکارهای مناسب در بازیابی اطلاعات غیر متنی،عدم توجه کافی به سطح اطلاعات و کاربر،روزآمدسازی سریع اصطلاحات جدید علمی،و مسائل اصطلاحنامههای خودکار که تاکنون مرتفع نگردیده است معرفی میگردد و در نهایت نتیجه این بررسیها ارائه میشود.
خلاصه ماشینی:
"این مقاله بر آن است تا ضمن برشمردن نتایج تعدادی از مهمترین تحقیقات انجام شده در زمینه نقش اصطلاحنامه در افزایش ربط،به موشکافی عمیقتر آن بپزدازد و کارکردهای عمدهء آن را در افزایش مانعیت و جامعیت نتایج جستوجو و بازیابی واژگان دارای روابط تعادلی، همایندی و سلسلهمراتبی،برقراری روابط معنایی،بازیابی اطلاعات چندزبانه،کمک به تحلیل مفهومی و ترجمه واژگان مندرج در مدرک و موارد مرتبط دیگر مورد بررسی قرار دهد.
همچنین،برخی از چالشهای اصطلاحنامه از قبیل دشواری استخراج معانی و ترسیم این ساختار معنایی،فقدان راهکارهای مناسب در بازیابی اطلاعات غیر متنی،عدم توجه کافی به سطح اطلاعات و کاربر،روزآمدسازی سریع اصطلاحات جدید علمی،و مسائل اصطلاحنامههای خودکار که تاکنون مرتفع نگردیده است معرفی میگردد و در نهایت نتیجه این بررسیها ارائه میشود.
در همین زمینه،"لنکستر"معتقد است که با توجه به اینکه اصطلاحنامهها با برقراری پیوندهای معنایی میان واژگان به کاربر کمک میکنند و او مجبور نیست که حدس بزند از چه اصطلاحی استفاده کند،میتوان برای اصطلاحنامه در جامعیت بخشیدن به نتایج بازیابی نیز سهم زیادی قائل شد(لنکستر،2731،ص 443).
در صورت مراجعهء یک کاربر واحد به پایگاههای اطلاعاتی مختلف و یا در صورت تبادل اطلاعات میان این مراکز، جستوجوگران نیز به دلیل سطح متفاوت همارایی و عدم آشنایی با میزان اخص یا اعم بودن واژگان این نظامها،در بازیابی مدارک مرتبط ناتوان بوده و با مشکلات عدیدهای روبهرو خواهند بود.
از مهمترین این چالشها میتوان به دشواری استخراج معانی جدید و تعیین جایگاه آن در ساختار معنایی موجود،ناتوانی در ارائه راهکارهای مناسب برای بازیابی اطلاعات غیر متنی،عدم توجه کافی به سطح کاربر و اطلاعات،روزآمدسازی اصطلاحات جدید علمی،دشواری ایجاد یکدستی و هماهنگی با واژگان مندرج در اصطلاحنامههای نظامهای اطلاعاتی دیگر،و مشکلات مربوط به استفاده از اصطلاحنامههای خودکار اشاره کرد."