چکیده:
تکنولوژی جدید ارتباطی، افزونتر شدن قدرت شرکتهای فراملی و فروپاشی بلوک
سوسیالیست، جهان وارد عرصه جدیدی از تعاملات اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و
قومی شده که ویژگی بارز آن فشردگی زمان، مکان و فضا، رشد مطالبات و گرایشهای هویت
خواهانه، ادغام اقتصادی، اضمحلال فرهنگها و خرده فرهنگهای ضعیف و کمرنگ شدن
مرزهای ملی است.این پدیده که به نام جهانی شدن مشهور گشته، تعاریف، پیشینه مصادیق و
آثاری دارد که این مقاله ضمن واکاوی مختصر آن، اثر جهانی شدن را بر هویتهای ملی و
قومی مورد بررسی قرار میدهد.
خلاصه ماشینی:
"این مقاله بر آن است با ارئه تعریف، پیشینه و مفهوم جهانی شدن، نظریههای، مصادیق و تأثیر آنرا بر هویتهای قومی مورد مطالعه قرار داده و به پرسشهای زیر پاسخ دهد: -آیا در عصر جهانی شدن و پیشرفتهای تکنولوژیک، میتوان بدون خدشهدار شدن هویت ملی، تنوع فرهنگی را حفظ کرد؟ -آیا جهانی شدن فرهنگ در خلق هویتهای تمدنی-فرهنگی یکپارچگی موثر واقع میشود یا اینکه منجر به تضعیف پیوندهای قومی، نژادی و محلی میگردد؟ -آیا اساسا جهانی شدن وحدت کشورهای کثیرالقوم را مورد تهدید قرار میدهد و اصولا تأثیر این پدیده بر روی اقوام در درون کشورهای یکپارچه چگونه است؟ تعریف و پیشینه گرچه جهانی از مفاهیم رایج در حوزههای علمی و جزو مهمترین میراثهای باقیمانده برای هزاره جدید است، اما به دلیل چند وجهی بودن این پدیده تعریف دقیق و یکسانی از آن وجود ندارد.
در تأیید این نظر برخی گسترش ارتباطات را موجب افزایش آگاهی جهانی میدانند که این امر خودبه خود به تعامل بین فرهنگها و پایان بخشیدن به سلطه یک فرهنگ کمک میکند؛هرچندکه این آگاهی به این ترتیب، میتوان گفت که با وجود همگرایی محدودی که در زمینه رفتار و ارزشهای جوامع گوناگون رخ میدهد، خودآگاهی فرهنگی باعث میشود که تنوع فرهنگیدر سراسر جهان پایدار بماند و ملتها توانایی آنرا داشته باشند که با درک و پذیرش ارزشهای فرهنگی و هویتهای گوناگون، علیرغم فشار و روزافزون رسانهها بر توانایی فرهنگسازی غرب کنترل داشته و به پاسداری هویت و حقوق فرهنگی خود نائل شوند."