خلاصه ماشینی:
"نفی آموزش استعماری: با وجود آنکه اشغال این جزیره در سال 1769 از طرف انگلیسیها،اندکی از سیاست فشار و آزادی که پرتقالیها و بعد از آنان هلندیها بر ضد مسلمانان اعمال میکردند،کاهش داد،اما در عین حال انگلیسیها از همان سیاست تبشیری(تبلیغ مسیحیت)گذشتگان پیروی کردند و تعداد زیادی مدرسه بین سالهای 1832 و 1846 تاسیس نموده درهای کلاسها را به روی همهء گروهها و طبقات باز کردند ولی مسلمانان نمیتوانستند خاطرات تلخ ایامی را که در دورهء اشغال هلندیها زندگی کرده بودند،به سهولت فراموش کنند و در نظر آنان آموزش غربی با هدفهای تبشیری کلیسا ارتباط داشت به همین جهت با سیاست آموزشی انگلستان به شدت به مخالفت برخاسته این نوع آموزش را نفی کردند و به مدارس ویژهء خود که در کنار مساجد بود و برنامه آنها در تعلیم قرآن و آموزش اصول اولیه اسلام محدود میشد؛اکتفا نمودند.
در این شرائط تاریخی یکی از رهبران دوراندیش مسلمان در سریلانکا ظهور کرد او "محمد قاسم سیدی لبی"بود که مصلح اجتماعی فعال و مبلغ اسلامی دوراندیش و آگاهی بود این متفکر بزرگ،روزنامهای به نام"مسلم فرند"(دوست مسلمان) منتشر کرد و از طریق آن و نیز با سخنرانیهای خود در مجامع عمومی،مسلمانان سریلانکا را رهبری نموده آنان را برای فراگرفتن آموزش جدید تشویق و در عین حال برای نگهداری ارزشهای اسلامی ترغیب کرد،وی همچنین مقالات متعددی پیرامون اوضاع مسلمانان در جهان اسلام منتشر کرد،و این امر مسلمانان سریلانکا را با سایر مسلمانان در نقاط دیگر جهان،پیوند استواری بخشید."