خلاصه ماشینی:
"(1) در مجموع، از این روایات چنین معلوم میشود که: اسم موعود آخرالزمان اسم پیامبر و اسم پدرش اسم پدر پیامبر است؛ او از اهلبیت نبی صلیاللهعلیهوآله است؛ از نسل فاطمه علیهاالسلام است؛ پیشانی او برجسته(2) بینی او کشیده به پایین(3) است؛ خدا امر او را در یک شب اصلاح میکند؛ پیش از ظهورش جهان را ظلم و جور فرا میگیرد؛ او جهان را از قسط و عدل پرمیسازد؛ با او در میان رکن و مقام بیعت میکنند؛ هفت یا هشت یا نه سال حکومت میکند؛ در آخرالزمان میآید و قیامت پیش از آمدن او برپا نخواهد شد، حتی اگر از دنیا یک روز باقی مانده باشد خدا آن یک روز را چنان طولانی میکند تا او بیاید و حکومت کند؛ خدا او را از باران سیراب میسازد و با آمدنش زمین گیاه میرویاند، چهارپایان افزون میشوند، امت بزرگی مییابد و به نعمت و رفاه میرسد؛ او اموال را به درستی تقسیم میکند و بیحساب عطا میکند؛ عیسی بن مریم از آسمان نزول کرده پشت سر او نماز میگزارد؛ نفس زکیه پیش از ظهور او کشته______________________________ 1.
سؤالی که در این موارد باید به آن سخت اندیشید این است که آیا امکان آن هست که بدون وجود زمینه دینی و فرهنگی وسیع در میان عامه متدینان و بدون مقبولیت عام اندیشه مهدویت به عنوان یک آموزه اسلامی، داعیهدار چنین عنوانی شد، و مردم را از صمیم دل همراه و موافق خود ساخت؟ از این جا ضعف این نظریه که میگوید ابنتومرت مفهوم «مهدی» و «مهدویت» را از اندیشههای شیعی وام گرفت و در نهضت خود با موفقیت به کار بست(1) آشکار میشود."