چکیده:
تمدن اسلامی در طی قرون مختلف ابعاد و ارزشهای خود را در علوم و منابع و متون مختلفی بورز و ظهور داده است.سیاست همیشه به عنوان یک دغدغه و مسئله مهم مورد نظر متفکران و صاحبان اندیشه تمدن اسلامی بوده است،اما مسئله اصلی این بوده که متولی و بیان کننده اصلی سیاست در اسلام چه گروه و یا چه علومی باید باشد؟ هر یک از علوم پاسخی به تناسب شأن و روش علمی خود داده است.در این بین تاریخنویسان و علم تاریخ با دیدگاه و روش و هدف خاص خود به این موضوع نگریستهاند همچنانکه عرفا و فلاسفه و فقها و ادبا نیز هر یک به مسئله اجتماعی و نسبت بین حاکم و رعیت و مسئله سیاست با توجه به موضوع و روش خاص خود،توجه نمودهاند.حاصل این توجه متون متنوع در علوم گوناگون در باب سیاست است.این مقاله چند متن مهم در تاریخ تمدن اسلامی را در هر یک از این گروهها زیرشاخههای علمی انتخاب کرده و قدر مشترک همة آنها را که سیاستاندیشی است به مقیاس نقد و بررسی نشسته است.
خلاصه ماشینی:
"سیاست در الفتوه این منشور را دکتر مصطفی جواد در مقدمة خود در کتاب الفتوه ابن معمار از روی نسخة خطی المناقبالعباسیه و المفاخر المستنصریه از علیبن ابوالفرج بصری،نسخة کتابخانة ملی پاریس،نقل کرده است: در این منشور نخست گفته شده است که آنچه در آن تردید نیست این است که اصل فتوت و منبع و مطلع آن امیرالمؤمنین علیبن ابی طالب است و تمام محاسن و آداب فتوت را از وی نقل میکنند و برادری و جوانمردی را تقلیدی از برادری و برادرخواندگی آن حضرت با رسول اکرم میدانند و آن حضرت با وجود کمال جوانمردی و داشتن برتریهای بسیار،حدود شرع را در هر حال و هر مرتبه رعایت میکرد و مجازات مناسب را در حق جنایتکاران از هر طبقه که بودند اجرا میفرمود و در این کار فرمانبرداری از خدای تعالی و اقامت حدود وی و رعایت نظام شرع را در نظر داشت و اینگونه کارها را به طور علنی و در برابر روی یاران پاک رسول به انجام میرسانید و هرگز شنیده نشده است که کسی آن حضرت را در باب نحوة برپاداشتن حدود و اجرای مجازاتهای شرعی سرزنش کرده1یا بر او طعنه زده باشد و اینک اخلاق شریف و سجایای کریم او شایستة آن است که مورد تقلید و پیروی قرار گیرد."