چکیده:
از دههء 1940 به اینسو،در باب اطلاعات نقطه نظرهای گوناگونی در متون و منابع عرضه شده است که میتوان آنها را به دو مقولهء نظریههای ریاضی و نظریههای معناشناختی تعبیر کرد.این دو گروه از نظریهها-برخلاف آنچه به نظر میرسد-نه تنها متعارض نیستند،بلکه وجوه اشتراکی نیز دارند.نظریهء ریاضی،سنجش اطلاعات را در مرحلهء تولید و انتقال و نظریهء معنیشناختی،در زمان دریافت قابل انجام میداند.تعداد نمادها به عنوان مبنای سنجش در مرحلهء تولید از لحاظ نظریهء ریاضی،در واقع احتمال دریافت را که مورد توجه نظریهء معنیشناختی است دربر دارد. در این مقاله با بررسی نگرشهای عمدهای که در این زمینه وجود دارد،رابطهء میان آنها را مشخص میسازد و به مسائلی چون مفهوم اطلاعات،جریان اطلاعات،و اندازهگیری اطلاعات نیز میپردازد.
خلاصه ماشینی:
"آنچه در آثار شانون به آنها اشاره شده در اصل مربوط به حوزهء ارتباطات است،ولی پس از طرح نظریهء وی،حوزههای مختلف -حتی حوزهء ارتباطات انسانی-آن را برای توجیه و تبیین اطلاعات در رشتهء خود مورد استفاده قرار دادند،و حال آنکه نظریهء شانون هرگز به"معنی"نپرداخت و تنها به مسئلهء تولید دوبارهء پیام-بهطور کامل یا نسبی-از سوی دریافتکننده توجه داشت.
اما آنچه اتفاق افتاد این بود که حوزهء علوم اجتماعی عملا تنها توانست از نظریهء شانون به صورت استعاری استفاده کند و،بهطور مثال،در ارتباطات انسانی انتقال پیام را به انتقال علائم تشبیه کند و در تحقیقات خود سایر اطلاعات حوزهء مهندسی الکترونیک،از قبیل"اختلال"1،"عدم اطمینان"2،"بازخورد"3،"افزونگی"4،و جز آن را به کار گیرد.
زمانی که میگوید"اطلاعات آنی نیست که میگویی بلکه آن چیزی است که میتوانی بگویی"،در واقع این اعتقاد را بیان میکند که هر پیامی بهطور بالقوه حاوی اطلاعاتی است،اینکه هر گیرندهای چه سهمی از آن را دریافت کند،بحث دیگری است؛چون خارج از سیستم انتقال علائم و نمادهاست.
D را رویکرد ریاضی کمی کرده است،اما P در رویکرد معنیشناسی کماکان در هالهء ابهام باقی مانده است؛و شاید به همین دلیل باشد که نظریهء ریای بیشتر مورد توجه قرار گرفته است و رشتههای گوناگون علمی نیز از آن برای یافتن پاسخ مسائل خود-صرفنظر از آنکه پاسخها تا چه پایه از روایی لازم برخوردار باشد-استفاده کردهاند.
تنها نکته آن است که نظریهء ریاضی- علیرغم اینکه به کمی یا بیشتی اطلاعات در پیام قائل است-اندازهگیری اطلاعات موجود در پیام را،بهطور مطلق و در مرحلهء شکلگیری پیام،ممکن میداند نه در شرایط متفاوتی از این قبیل که"اگر"چنین و چنان بشود"پس"حاوی فلان مقدار اطلاعات خواهد بود.
"Semantic Information"The British Journal of the Philosophy of Science,Vol. 4,No. 14,August."