چکیده:
بدون شک سیلاب به عنوان یک بلای طبیعی شناخته شده است.براساس مطالعات صورت گرفته،با توجه به زمان تداوم بارشها میزان خسارات ناشی از سیل در حوضههای کوچک بیشتر از حوضههای بزرگ است.برای بررسی وضعیت سیلاب در این حوضه،بارشهای کمتر از 24 ساعت و رگبارهای منفرد آن تجزیه و تحلیل گردید.میزان شدت بارش در دورهء برگشتهای مختلف و زمان تداومی معادل زمان تمرکز از طریق روابط محاسباتی برآورد گردید.حوضهء فارسان جزیی از ابرحوضهء کارون است.این حوضه با جمعیت 60000 نفر اقتصادی متکی بر کشاورزی(زراعت و باغداری)دارد. اراضی تحت کشت آبی آن بهطور کامل بر روی تراستهای رودخانه فارسان است که هر ساله با رخداد سیلاب،منابع آب و خاک حوضه تهدید میگردد و توسعهی اقتصادی آن تحت تاثیر قرار میگیرد.با توجه به مقادیر شدت بارش و دبی راهکارهای اعمال مدیریت بحران مانند عملیات بیولوژیک در ارتفاعات،احداث سد مخزنی،ساحلسازی رودخانه برای جلوگیری و کاهش خسارات ناشی از سیلاب به اقتصاد کشاورزی حوضه پیشنهاد گردیده است.
خلاصه ماشینی:
"جدول شماره 3 روابط شدت-مدت بارش در دوره برگشتهای مختلف(میلیمتر بر دقیقه) (به تصویر صفحه مراجعه شود) ماخذ:محاسبات نگارنده (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل شماره 2 مقادیر شدت-مدت در دوره برگشتهای مختلف 4-به منظور اجرای مرحله چهارم الگوریتم ذکر شده در بالا گامهای شامل نسبت شدت بارندگی با مدت دوام مختلف به بارندگی حد اکثر روزانه،تعیین رابطه بارش یک ساعته با دوره برگشت 01 ساله و تعیین رابطه منطقهای بارندگیهای کوتاهمدت انجام میگردد: -گام اول نسبت شدت بارندگیها با مدت دوام مختلف به بارندگی حد اکثر روزانه به منظور مطالعه نسبت شدت بارندگیها با مدت دوام مختلف به بارندگی حد اکثر روزانه در حوضه فارسان از آمار بارشهای حد اکثر 42 ساعته استفاده شد.
بنابراین با توجه به مباحث ذکر شده موارد زیر جهت اعمال مدیریت بحران پیشنهاد میگردد: *توسعه و تقویت پوشش گیاهی حوضه بهویژه در ارتفاعات؛ *حداث سد خاکی به منظور ذخیرهسازی منابع آب و کنترل سیل؛ *در نظر گرفتن حریم رودخانه با توجه به میزان آبگرفتگی سیلابدشت و تعیین کاربری ارضی متناسب با آن؛به گونهای که از استقرار اماکن مسکونی در محدودههای سیلابدشت که خطر آبگرفتگی دارند جلوگیری شود یا اینکه در کاربری کشاورزی از ایجاد باغها در محدوده دوره برگشت 01 ساله امتناع ورزند؛ *برای طرحهای ساماندهی رودخانه و ساحلسازی آن با توجه به شکل استقرار سکونتگاهها و اراضی مناسب کشاورزی در حاشیه رودخانه براساس ابعاد سیلابدشت محاسباتی مانینگ؛ *ساماندهی مسیلهای ورودی به مناطق روستایی و شهری با توجه به خصوصیات ژئومورفیک حوضه،از مهمترین الزامات مدیریت محیط و منابع آب با توجه به شاخصهای رگبارهای منفرد و بارشهای سنگین در حوضه است."