خلاصه ماشینی:
3-ژاپنیها نیز همین راه را انتخاب کردند و در آنجا نیز بر اثر فعالیتهای مائیچی و همکاران فعال او تعلیمات عمومی در سراسر کشور عملی گردید بطوریکه در آغاز سده بیستم جامعه ژاپنی از این فاجعه انسانی رهائی یافته بود مقایسه وضع کشاورزان ژاپنی و دانمارکی و آلمانی که آموزش و پرورش صحیح یافته بودند و آماده درک و اجرای صحیح دستورات راهنمایان و متخصصان خود بودند شایان بسی توجه و دقت نظر است.
تردید نیست که کیفیت خاص جمعیت و پائین بودن سطح معلومات اکثریت عظیم مردم دولت را وادار باتخاذ چنین سیاست آموزشی نموده است کشورهای نامبرده بخوبی درک کردهاند که سرمایهگذاری در راه تعمیم سواد و دانش در اجتماعات عقبمانده اگرچه خود نوعی سرمایهگذاری طویل المدت است و بازدهی آن در سالهای اولیه ناچیز مینماید لیکن بهرهبرداری از اثر آموزش و پرورش و بهرهگیری افزون شونده سالهای بعد آن بیشتر مورد توجه است تا سود سالانه سرمایه-با این حال در تعیین سطوح و مقاطع تحصیلی و تعیین سنین لازم مراقبت و محاسبه کامل میشود تا از اتلاف زمان و نیروی مادی و انسانی حد اکثر صرفهجوئی بعمل آید.
در اجرای تعلیمات عمومی بمنظور آماده ساختن و هماهنگ نمون روستائیان و دهقانان با تحول عظیم بهمن 1341 مهمترین نقص اساسی نحوه فراهم آوردن مربیان لازم(بمنظور بالابردن سطح رشد و دانش مردم و تأمین کادر فنی مورد احتیاج جامعه)چنین امری خلق الساعه فراهم نمیگردد و زمان میخواهد و با آنکه تشنجات سیاسی جهان و عدم اعتماد به یک صلح پایدار اجرای هرگونه برنامههای اصلاحی را بمخاطره میاندازد با این حال شاهنشاه بزرگ طرح کوتاه مدت و ثمربخش خود را عرضه فرمودند و با آنکه دانشسرایمقدماتی و عشایری و روستائی هر ساله معلم فراهم مینمود لیکن حجم محصول کافی نبود و نسل موجود و بعدی را از نکبت بیسوادی فارغ نمیساخت از اینرو برنامه سپاه دانش بمرحله اجرا درآمد.