چکیده:
در این پژوهش،ابتدا آرای مورخان در باب روز و ماه وفات رسول اکرم صلی الله علیه و اله و سلم،براساس تقدم و تأخر ارائه میشود و سپس با یادکرد دیدگاه اهل تسنن و تشیع در این زمینه و بررسی«وقایع هفت گانهء»مؤثر در تعیین وفات و دقت در اقوال-باتوجه به«مسلمات خاصه و عامه»و رسم جدول زمانشمار-سخن به این نکته منتهی میشود که قول وفات در«ربیع الاول»قطعی است و در میان دیدگاههای سهگانه در این ماه(اول،دوم و دوازدهم ربیع الاول)تاریخ وفات در«دوم ربیع الاول»را با قطعیات تاریخی دو طرف نزدیکتر میبیند.سپس روایت:«هرکه مرا به رفتن ماه صفر بشارت دهد او را به بهشت مژده دهم»از نظر فقه الحدیث بررسی میگردد و آن را از«موضوعات»میشمارد.در پایان به این امر اشاره شده است که چرا شیعه،روایت 28 صفر را به عنوان تاریخ وفات پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم پذیرفته است و نشان میدهیم که این قضیه از ابتکارات«صفویان»بوده است.
خلاصه ماشینی:
"6-دستور پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم به جیش اسامه،برای آماده شدن در جنگ با رومیان به قول واقدی،در روز دوشنبه 62 صفر،سال 11 صادر شده است(واقدی،58/3)و اگر از این طریق،حوادث را دنبال کنیم به سبب کمتر بودن فاصله تا وفات،زودتر به حقیقت میرسیم و واقدی،و بویژه ابن سعد(191/2-291)،روزشمار و جزئیات این لحظهها را دقیقا ارائه کردهاند.
6-اگر زمان نزول آیهء اکمال را در روز عرفه بدانیم،دقیقا فاصلهء آن تا وفات رسول اکرم صلی الله علیه و اله و سلم 18 روز میشود(بدون محاسبهء روز عرفه و وفات،که اگر روز وفات نیز محاسبه گردد 28 روز میشود که با برخی روایات منطبق است(نک:جدول شمارهء 4) (به تصویر صفحه مراجعه شود) حال اگر روز غدیر خم را،پنجشنبه بدانیم،درصورتی دوم ربیع الاول(روز وفات)در روز دوشنبه قرار میگیرد که تمام ماههای ذیحجه،محرم و صفر کامل باشند که این امر بعید به نظر میرسد و این یکی از علل ترجیح روز جمعه بر پنجشنبه،برای واقعهء غدیر خم میباشد(نک:جدول شمارهء 5) (به تصویر صفحه مراجعه شود) نتیجه از مجموع مباحث گذشته،صحت روایت دوشنبه،دوم ربیع الاول،برای سالروز وفات پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم اثبات میگردد و تمام روایات و نظرات دیگر،آنگاه که با روایات صحیحه و مسلمات،مقایسه و بررسی گردد،بطلان آنها آشکار میگردد(چنانکه در جداول 5 گانه دیدیم)و روایت ابو مخنف-1که بسیاری از مورخان پذیرفتهاند-نیز در این مقارنه پیروز بیرون میآید."