چکیده:
با توجه به رسالت اصلی کتابخانهها در برآوردن نیازهای اطلاعاتی کاربران، امروزه مدلهای جدیدی برای طراحی کتابخانهها درنظر گرفته میشود که در این میان، کتابخانههای دیجیتال جایگاه ویژهای را در محیط مجازی اینترنت به خود اختصاص دادهاند. این کتابخانهها با داشتن قابلیتهای بیشتر و پیشرفتهتر برای مدیریت اطلاعات، از دیگر منابع اطلاعاتی اینترنتی متمایز شدهاند.
تحقیق حاضر درخصوص دیدگاههای مدیران و کتابداران کتابخانههای دانشگاه علامه طباطبایی در مورد ایجاد کتابخانه دیجیتال است. روش پژوهش پیمایشی است و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش از نرمافزار اس.پی.اس.اس. استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که مدیران و کتابداران کتابخانههای دانشگاه علامه طباطبایی شناخت و آگاهی خوبی نسبت به کتابخانة دیجیتال دارند و نظرشان نسبت به دیجیتالی کردن منابع کتابخانهها مثبت است و با وجود مشکلاتی که در تهیه بودجه و در مواردی ضعف امکانات و تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری وجود دارد، اینگونه کتابخانهها را ضروری میدانند. در این زمینه، اقداماتی در کتابخانهها صورت گرفته است از جمله این موارد میتوان به اشتراک مجلات لاتین از طریق اینترنت و پیوسته و تهیه پایاننامه در قالب لوح فشرده اشاره نمود. همچنین، بیش از 50 درصد مدیران و کتابداران عدم آگاهی مدیران، فقدان نیروی انسانی متخصص کتابدار، روزآمد نبودن دانش کتابداران، نداشتن تسلط بر زبانهای خارجی، فقدان نیروی انسانی علوم رایانهای، جایگاه نامناسب کتابخانه در تشکیلات اداری، عدم وضوح قوانین مربوط به حقمولف، نبود تجهیزات لازم، فقدان امکانات مالی، و فقدان زیرساخت مخابراتی را در حد زیادی از موانع ایجاد کتابخانه دیجیتال میدانند. امکانات مخابراتی دانشگاه نیز از دیدگاه مدیران فناوری اطلاعات در حد متوسط ارزیابی شده است.
خلاصه ماشینی:
"یافتههای پژوهش نشان میدهدکه مدیران و کتابداران کتابخانههای دانشگاه علامۀ طباطباییشناخت و آگاهی خوبی نسبت به کتابخانه دیجیتال دارند و نظرشاننسبت به دیجیتالی کردن منابع کتابخانهها مثبت است و با وجودمشکلاتی که در تهیۀ بودجه و در مواردی ضعف امکانات وتجهیزات سختافزاری و نرمافزاری وجود دارد،اینگونه کتابخانههارا ضروری میدانند.
برای نیل به اینهدف،این پژوهش در نظر دارد دیدگاههای مدیران و کتابداران کتابخانههای دانشگاه علامۀطباطبایی را در مورد ایجاد کتابخانۀ دیجیتالی مورد بررسی قرار دهد،چرا که تصمیمگیریتوسط آنها انجام میشود و اگر با آگاهی همراه باشد احتمال اشتباه و سهلانگاری در شرایطکنونی و آیندۀ کتابخانه کمتر خواهد بود.
یافتهها نشان داد که با توجه به کمبود برگزاری دورههایآموزشی،عدم آشنایی کافی کتابداران با مهارتهای جدید و علیرغم عدم امکانات و تجهیزاتجدید در کتابخانههای واحدهای دانشگاهی آزاد اسلامی شهر تهران بیش از 50 درصدکتابداران با ایجاد کتابخانههای ذکرشده موافق بوده و مانع اصلی ایجاد کتابخانههایدیجیتالی را دیدگاه نامناسب مدیران نسبت به محیط دیجیتالی میدانند و برای رفع این موانعو توسعۀ محیطهای مجازی پیشنهادهایی ارائه شده است.
در پاسخ به سؤال چهار پژوهش درخصوص اولویت منابع جهت دیجیتال شدن از دیدگاهکتابداران و مدیران اطلاعات،مندرج در جدول 4 نشان میدهد که براساس میانگینهای محاسبهجدول 3 توزیع فراوانی و درصد میزان آشناییمدیران و کارکنان کتابخانههایدانشگاه علامۀ طباطبایی بامهارتهای موردنیازکتابدار دیجیتالی (به تصویر صفحه مراجعه شود)شدۀ مدیران و کتابداران کتابخانههای ادنشگاه معتقدند که کتابهای فارسی،نشریات لاتین،و نشریات فارسی به ترتیب در اولویت اول تا سوم قرار دارند.
"What are digital libraries?"Retrieved Dec. 15,2007,from: http://www."