چکیده:
پژوهش حاضر در پی بررسی نحوه تفسیر و رمزگشایی سریال «فاصله ها» از سوی زنان شهر ایلام است. مبنای نظری کار، رویکرد مطالعات فرهنگی در مطالعه تلویزیون و مخاطبان آن است. مسئله اصلی در این پژوهش این است که در سریال تلویزیونی فاصله ها کدام دسته از ایده ها و ارزش ها مسلط هستند و طبیعی جلوه داده می شوند و مخاطبان (در اینجا زنان شهر ایلام) بسته به جایگاه اجتماعی شان به چه گفتمان هایی دسترسی دارند و با توجه به این گفتمان ها چگونه خوانش مرجح این سریال را رمزگشایی می کنند؟ ابتدا با استفاده از روش نشانه شناسی ساخت گرایانه تلاش شده، خوانش مرجح سریال تشریح شود و سپس با استفاده از روش مصاحبه گروهی متمرکز، قرائت های زنان از این مجموعه مورد مطالعه قرار گیرد. نتایج پژوهش حاکی از این است که تفاوت های زیادی در واکنش مخاطبان، نسبت به این سریال وجود دارد و آنان دریافت کنندگان منفعل پیام های موجود در سریال نیستند. زنان با توجه به طبقه اجتماعی و شرایط اجتماعی ای که در آن زندگی می کنند، دسترسی متمایزی به گفتمان های متفاوت دارند و بنابراین از سوبژکتیویته ناهمسانی برخوردارند. به همین دلیل در مواجهه با گفتمان مسلط سریال، آن را به گونه های متفاوتی رمزگشایی می کنند.
خلاصه ماشینی:
"نخستین بحث گروهی در اواخر مردادماه با گروهی متشکل ازشش نفر صورت گرفت که مشخصات آنها به شرح زیر است: (به تصویر صفحه مراجعه شود)ابتدا خودم راجع به اهداف جلسه توضیحاتی دادم،سپس کد شمارۀ 4 با لحنی تند و انتقادیبحث در مورد سریال را آغاز کرد: «به نظر من وقایع این سریال خیلی غیر واقعی بود.
نخستین بحث گروهی با حضور پنج نفر ازمعلمان شهر ایلام صورت گرفت که مشخصات آنها به ترتیب زیر است: (به تصویر صفحه مراجعه شود)&%01312AFTG013G% کد 3 بحث را اینگونه آغاز کرد: «سریال فاصلهها با نشان دادن سه خانواده یعنی خانوادۀ حاج محسن،حاج رضا و بیتا،نشان داد شرایط خانواده تا چه اندازه میتواند در تربیت بچهها مؤثر باشد.
این گروه متشکل از 5 نفر با ویژگیهای کلی زیر بود: (به تصویر صفحه مراجعه شود) کد شماره 5 بحث را اینگونه آغاز کرد: «این فیلم دربارۀ فاصلۀ نسل قدیم و نسل جدید است و نشان میدهد حتی خانوادههایمذهبی در درونی کردن ارزشهای مذهبی در فرزندانشان موفق نبودهاند،به خاطر اینکه خیلیاز آنها فقط شعار دادند و با بقیه کاری نداشتهاند».
یکی دیگر از نتایج اصلی تحلیل قرائتهای زنان شهر ایلام این است که زنان هرکدام بهدلایل متفاوت،از تماشای سریالهای تلویزیونی لذت میبرند،اما نمیتوان گفت این لذتبردن بر پذیرش ایدئولوژی و مفاهیم بازتولید شده در سریال از سوی همۀ آنها دلالت دارد."