چکیده:
هدف این پژوهش، بررسی جامعه شناختی عوامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و آموزشی موثر بر تمایل به خروج معلمان فوق لیسانس و بالاتر، از آموزش و پرورش شهر شیراز می باشد. در این راستا، پس از بررسی مطالعه های انجام شده داخلی و خارجی و همچنین نظریه های موجود در این زمینه، یک مدل نظری بر پایه ی نظریه های انگیزشی از جمله، نظریه های مازلو،هرزبرگ و آدامز و نظریه های جامعه شناسی از جمله نظریه مبادله تهیه شد. این تحقیق با روش پیمایشی و با استفاده از تکنیک پرسشنامه انجام گرفت. بنابراین، به روش نمونه گیری طبقه ای، متناسب با حجم هر ناحیه از آموزش و پرورش شهر شیراز، تعداد 264 نفر از معلمان فوق لیسانس و بالاتر به طور تصادفی انتخاب و مورد پرسش قرار گرفتند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، داده ها به وسیله نرم افزار آماری spss تجزیه و تحلیل شد. ابتدا جدول های مربوط به آزمون فرضیه ها با استفاده از آزمون های T test، Oneway Anova و رگرسیون دو متغیره و چند متغیره محاسبه و سپس، معادله پیش بینی مربوط به رابطه متغیرهای مستقل تاثیرگذار بر تمایل به خروج معلمان محاسبه گردید. نتایج این تحقیق از این قرارند:
متغیرهای جنس، سن، تعداد فرزندان، احساس نابرابری و عدم رضایت از محیط کاربا تمایل به خروج معلمان، رابطه معنادار دارند که برخی از آن ها رابطه مستقیم و برخی؛ مانند سن، رابطه معکوس با این تمایل داشته اند. میان متغیرهای اعتقاد به آموزه های دینی، منزلت اجتماعی و نوع مسکن، با احساس نابرابری، به عنوان یکی از متغیرهای واسط، رابطه معنادار مشاهده شد. همچنین، میان متغیر نوع مدرسه و برخورد نامناسب مدیر با عدم رضایت از محیط کار به عنوان یکی دیگر از متغیرهای واسط تحقیق، رابطه معنادار مشاهده گردید. همچنین مشخص شد که میان وضعیت تاهل و تمایل به خروج افراد رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین میان میزان حقوق، مزایای اقتصادی، قومیت، میزان تحصیلات خود و همسر و رشته تحصیلی، با احساس نابرابری و همچنین سنوات خدمت با عدم رضایت از محیط کار، رابطه معناداری مشاهده نشد.در تحلیل رگرسیون گام به گام، پس از وارد شدن همه ی متغیرهای فاصله ای و متغیر ساختگی1 جنس، نهایتا سه متغیر احساس نابرابری، عدم رضایت از محیط کار و جنس وارد معادله رگرسیون شد و با توجه به مقدار ضریب تعین (2R)،این متغیرها 29 درصد از تغییرها متغیر وابسته را تبیین نمودند.
خلاصه ماشینی:
"طاهری(1372)در پایاننامه خود با عنوان"بررسی تاثیر عوامل نگهدارنده بر ترک خدمت بالقوهکارکنان سازمان امور اداری و استخدامی کشور"،علاوهبر بررسی تأثیر عوامل نگهدارنده به عنوان متغیراصلی،تأثیر متغیرهای فرعی دیگری؛چون حقوق و مزایا،عدم توانایی مدیر در انجام وظایف مربوط،فقدان شرایط کاری مناسب،عدم وجود مقام و موقعیت شایسته و عدم مشارکت اجتماعی،مشکلاتزندگی شخصی،فقدان روابط صمیمانه و وجود اختلاف در پرداخت حقوق و مزایا بین کارکنان همطرازپیمایشی و با ابزار پرسشنامه انجام گرفته است،دادههای خود را از طریق 122 نفر از افراد نمونه کهبراساس سطح تحصیلات نمونهگیری شدهاند،به دست آورده است.
تأثیر این عوامل،بر تمایل به خروج افرادبرگرفته از نظریه لاک،مبنیبر اینکه برخی عوامل غیرمستقیم؛مانند منشأ قومی و مذهبی از خارج ازمحیط کار بر نگرش افراد در محیط شغلی؛ازجمله نگرش نسبت به میزان دادهها و ستادهای موردانتظار تأثیر میگذارند و این نگرشها رابطه تنگاتنگی با احساس نابرابری دارند و از آنجا که افراد موردمطالعهی این تحقیق با منشأ قومی مختلف در جامعهای دینی زندگی میکنند،مورد سنجش قرارمیگیرد.
چنانچه در این جدول مشاهده میشود،باتوجه به سطح معناداری بهدستآمده (0/000 gis) ،فرضیه ما مبنی بر وجود رابطه معنادار میان عدم رضایت از محیط کار وتمایل به خروج معلمان تأیید میشود.
در پایان پیشنهاد میشود،بهمنظور شناخت تأثیرهای احساس نابرابری و عدم رضایت از محیط کار برعملکرد معلمان،متغیرهای دیگری ازجمله،کاهش تعهد سازمانی افراد و کمکاری و تأثیر آنها براهداف سازمان،تحقیقهای دیگری انجام گیرد تا با بررسی نتایج اینگونه تحقیقها،گامهای مؤثرتریدر راستای کاهش نارضایتی این دسته از معلمان و حفظ و نگهداری این نیروهای متخصص برداشتهشود تا شاهد فرار مغزها از نهاد بسیار حیاتی آموزش و پرورش نباشیم."