چکیده:
پژوهش حاضر، با هدف شناخت و تبیین عوامل جامعه شناختی موثر بر میزان گرایش به نزاع جمعی، به عنوان یکی از مهم ترین مسائل اجتماعی استان ایلام، در مناطق روستایی سه شهرستان استان اجرا گردیده است. به این منظور پس از بررسی اجمالی تاریخچه موضوع، مکاتب و نظریه های مختلف موجود در این زمینه، با استفاده از روش اندازه گیری و تدوین پرسشنامه ای مشتمل بر 140 سوال در نمونه ای به حجم 165 نفر از زنان و مردان بالای 15 سال مناطق روستایی سه شهرستان ایلام، چرداول و ایوان، اقدام به جمع آوری اطلاعات گردید. پس از استخراج و فراغت از داده های جمع آوری شده و تهیه شاخص های آماری مناسب متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق، سه روش آماری تحلیل رگرسیون،آزمونT و آزمون تحلیل واریانس مورد استفاده قرار گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از تاثیرمعنی دار مثبت و همچنین متغیرهای "پرخاشگری"، "قوم گرایی" و "تجربه عینی نزاع" وهمچنین تاثیر معنی دار منفی میزان تحصیلات بر روی میزان گرایش به نزاع می باشد. همچنین هیچ گونه تفاوت معنی داری بین دو گروه زنان و مردان و افراد متاهل و مجرد در مورد هیچ کدام از دو متغیر گرایش به نزاع (به عنوان متغیر وابسته) و پرخاشگری (به عنوان تاثیرگذارترین متغیر مستقل) در جوامع روستایی استان وجود ندارد، به عبارت دیگر نشان دهنده ی عدم ثاثیر معنی دار جنسیت و تاهل بر متغیر وابسته می باشد. همچنین میزان گرایش به نزاع و پرخاشگری در بین طوایف مختلف و مناطق روستایی شهرستان های مورد مطالعه تقریبا یکسان می باشد.
خلاصه ماشینی:
"در تحقیقی که به درخواست شورای پژوهشی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ایلام باعنوان"بررسی روشهای حل نزاعهای قومی منجر به قتل در بین عشایر ایل تبار ایلام"در سال 1375صورتگرفته،محقق به این نتایج رسیده است که پیشینه زندگی اجتماعی جامعه مورد مطالعه نشانمیدهد که،علیرغم وجود اعتقادات مذهی و پیروی از قوانین حقوقی در مراجع قضایی،همواره گروهیاز مردم استان باتوجه به مناسبتهای باقیمانده از بافت عشیرهای استان،نزاعهای خود را تحت تأثیرعرف و سنتهای قومی حل و فصل نمودهاند.
متغیر وابسته تحقیق میزان گرایش به نزاع جمعی و متغیرهای مستقل تحقیق نیز مشتمل بر تحصیلات،جنسیت،تأهل،انسجام اجتماعی،محرومیت،پرخاشگری،قومگرایی،تجربه عینی نزاع،رضایت اززندگی میباشند که گزینش این متغیرها و انتخاب گویههای مربوط برای سنجش آنها براساس مبانینظری،بررسی منابع موجود و مطالعات انجامشده صورت گرفته است.
6. نتیجهگیری و بحث براساس نظریههای موجود در زمینه انحرافها و آسیبهای اجتماعی و با مراجعه به آرا و نظراتاندیشمندان و صاحبنظران این حوزه،هفت فاکتور جامعهشناختی تحصیلات،رضایت از زندگی،محرومیت نسبی،قومگرایی،انسجام اجتماعی،تجربه عینی نزاع و پرخاشگری به عنوان متغیرهایمستقل درمورد پدیده نزاع جمعی به عنوان یکی از مهمترین مسائل اجتماعی استان ایلام مورد بررسیو تبیین قرارگرفت و نتایج حاصل از اجرای آزمونهای مختلف آمایر بر روی دادههای جمعآوری شدهنشان داد که از میان متغیرهای فوق سه عامل پرخاشگری،قومگرایی و تجربه عینی نزاع بهترتیب دارایبیشترین تأثیر مثبت معنیدار و عامل تحصیلات نیز دارای تأثیر منفی معنیدار بر روی میزان گرایشبه نزاع جمعی(به عنوان متغیر وابسته)در مناطق روستایی بودهاند که این نتایج بهویژه از نظر ارتباطمعنیدار متغیرهای قومگرایی و وضعیت سواد با نزاع جمعی تطابق خاصی با نتایج تحقیق پورافکاریدارد."