چکیده:
نوشتار حاضر، جستاری است در یکی از مهم تـرین تـواریخ محلـی مغـرب ، خاصـه عصـر مرینی ، به نام الانیس المطرب بروض القرطاس فی اخبار ملوک المغرب و تـاریخ مـدینـة فاس. این نوشتار ضمن بررسی دیـدگاههای مختلـف در موضـوع بحـث برانگیـز هویـت نویسندٔه واقعی کتاب ، پس از بازخوانی محتوای اثر، شیؤه تدوین ، اسلوب نگـارش ، منـابع مولف و نیز در خلال آن ، جایگاه کتاب را در بین نوشته هـای تـاریخی عصـر مرینـی بـاز می نماید و بدین نتیجه می رسد که ابوالحسن بن عبدالله بن ابی زرع نویسندٔه دست کـم بخش های زیادی یا ویراست اول کتاب است و نظر به ایـن کـه مرینیـان و فـاس محـور بحـث انـد، کتـاب رنـگ دودمـانی و فضـائل نگـاری دارد و از آنجـا کـه مولـف در عصـر بازپس گیری اراضی اسلامی اندلس می زیسته ، جزئیات ارزشمندی از ایـن وقـایع ، خاصـه آخرین نبردهای مسلمانان با مسیحیان در دورٔه مرینی را با نثری سـاده و روان بـه ثبـت آورده و سرانجام این که وی در تبیین مطالب تاریخی از سکه ها، کتیبه ها، منابع مکتـوب و مشاهدات خود به خوبی بهره گرفته است .
خلاصه ماشینی:
این نوشتار ضمن بررسی دیـدگاههای مختلـف در موضـوع بحـث برانگیـز هویـت نویسندٔە واقعی کتاب ، پس از بازخوانی محتوای اثر، شیؤە تدوین ، اسلوب نگـارش ، منـابع مؤلف و نیز در خلال آن ، جایگاه کتاب را در بین نوشته هـای تـاریخی عصـر مرینـی بـاز می نماید و بدین نتیجه می رسد که ابوالحسن بن عبدالله بن ابی زرع نویسندٔە دست کـم بخش های زیادی یا ویراست اول کتاب است و نظر به ایـن کـه مرینیـان و فـاس محـور بحـث انـد، کتـاب رنـگ دودمـانی و فضـائل نگـاری دارد و از آنجـا کـه مؤلـف در عصـر بازپس گیری اراضی اسلامی اندلس می زیسته ، جزئیات ارزشمندی از ایـن وقـایع ، خاصـه آخرین نبردهای مسلمانان با مسیحیان در دورٔە مرینی را با نثری سـاده و روان بـه ثبـت آورده و سرانجام این که وی در تبیین مطالب تاریخی از سکه ها، کتیبه ها، منابع مکتـوب و مشاهدات خود به خوبی بهره گرفته است .
وی نخستین بار در سال ١٩٢٣م در مقاله ای با عنوان «دو نسخه خطی جدید از روضة النسرین » به اقتباس گستردٔە ابن احمر از انیس المطرب اشاره کرد و وعده داد پژوهشی مستقل در این موضوع ارائه خواهد کرد٦؛ اما ظاهرا هرگز مجال این کار یا انتشار آن را نیافت ؛ بار دیگـر در سـال ١٩٣٤م وی بـا دسـتیابی بـه نسـخۀ خطـی مجهـول المؤلـف مفـاخر البربـر، فرضـیۀ ابومحمدصالح بن عبدالحلیم غرناطی را به عنوان مولف الانیس المطـرب مطـرح کـرد٧ و چهـار سال بعد در مقاله ای با عنوان «تأسیس شهر فاس »٨ با استفاده از پاره ای تراجم مغربـی ، خاصـه ذکر مشاهیر اهل فاس فی القدیم از دو رونوشت کتاب خبر داد و رونوشت اول را بـه ابوالعبـاس احمدبن ابی زرع ، واعظ و پیشوای جامع قرویین فاس (د.