چکیده:
تحقیقات حوزههای مختلف علمی به یافتههای یکدیگر در هر کجا و به هر زبانی که ارائه شده باشد نیازمندند.در دستیابی به این یافتهها هیچگونه مرز سیاسی،فکری،و زبانی وجود ندارد.پژوهشهای انجام شده در ایران نشان میدهد که بیش از پنجاه درصد نیازهای علمی،آنگونه که در آثار مکتوب منعکس است،از طریق متون فرنگی تأمین میشود و این امر منحصر به حوزه و رشتهء خاصی نیست و بنابراین،لازم است سیاستی در جهت تأمین این نیازها با رعایت شرایط اقتصادی صورت گیرد.در مقالهء حاضر،میزان و چگونگی اتکاء نوشتههای علمی فارسی به متون و منابع خارجی و راهکارهای مناسب تأمین آنها مورد بررسی قرار گرفته است.
مقدمه تحقیق به اعتبار وجه اصطلاحی و مفهومی آن نوعی بازکاوی است.در هر تفکر و تحقیق علمی ممکن است آنچه را پیش از ما دیگران ارائه کردهاند مورد تأمل قرار دهیم،آن را از منظری دیگر بیازماییم،به تعبیر و تفسیر آن بپردازیم،یا آن را مورد تصحیح و اصلاح قرار دهیم.بنابراین، در عالم تحقیق نمیتوان ادعای ابداع کرد.تنها میتوان به ترکیب جدید اشاره داشت.بنا به گفتهء پوپز:در دنیای که فیزیک آن را وصف میکند چیزی که حقیقتا و ذاتا نو باشد نمیتواند رخ دهد.
خلاصه ماشینی:
"پژوهشهای انجام شده در ایران نشان میدهد که بیش از پنجاه درصد نیازهای علمی،آنگونه که در آثار مکتوب منعکس است،از طریق متون فرنگی تأمین میشود و این امر منحصر به حوزه و رشتهء خاصی نیست و بنابراین،لازم است سیاستی در جهت تأمین این نیازها با رعایت شرایط اقتصادی صورت گیرد.
اما آنچه به سبب تحول و دگرگونی در الگوهای ارتباطی پدید آمده است نه تنها تغییر در اصل بیمرزی علم پدید نیاورده،بلکه بهانهجویی و مانعپنداری سفر و عزیمت را از میان برداشته است،به گونهای که دیگر نمیتوان ناآگاهی از یافتههای آن سوی مرزهای جغرافیایی را با بهانهء دشواری دستیابی به آنها توجیه کرد و خود را از این مسئولیت رهانید.
در سال 1372،پژوهشی به صورت تحلیل استنادی منابع مورد استفاده پایاننامههای کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی صورت گرفته9و یافتههای آن نشان میدهد که کتابهای لاتین بیشترین سهم استنادها را نسبت به سایر منابع اطلاعاتی به خود اختصاص داده است.
تحقیق مشابهی در سال 1373 که در حوزهء بهداشت صورت گرفته10 حکایت از آن دارد که بیش از 66 درصد منابع مورد استناد در پایاننامههای کارشناسی ارشد دانشکده بهداشت علوم پزشکی تهران به منابع فرنگی بوده است.
2. از میان منابع فرنگی مورد استفاده،سهم عمدهای به مقالات مجلههای علمی اختصاص دارد،که خود نشانهء گرایش به اطلاعاتی جدید و روزآمد است،و این امر حتی در حوزههایی چون علوم انسانی نیز صادق است.
3. منابع مورد استفادهء کتابخانهها و واحدهای اطلاعرسانی مراکز آموزش و پژوهشی کشور عمدتا از طریق کتابخانه بریتانیا( BL )تأمین میشودکه ممکن است بهطور مستقیم یا به صورت غیرمستقیم از طریق نهادهایی چون مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران صورت گرفته باشد."