چکیده:
پژوهش حاضر با تحلیل استنادی 240 مقالهء تألیفی دارای استناد،منتشر شده در فاصلهء سالهای 1369 تا 1376 در چهار نشریهء فصلنامهء کتاب،پیام کتابخانه،کتابداری،و اطلاعرسانی که جمعا 1770 استناد را در برداشتهاند،سعی در کشف روابط درون رشتهای و بین رشتهای حوزهء کتابداری و اطلاعرسانی دارد.جهت این امر رشتهء کتابداری و اطلاعرسانی به 21 زیر شاخه تقسیم شده است.مآخذ مقالات به دو دسته تقسیم شدهاند:1)مآخذ حوزهء کتابداری و اطلاعرسانی و 2)مآخذ مربوط به سایر حوزهها.موضوع مقالات و مآخذ گروه اول با استفاده از طرح 21 مقولهای و موضوع مآخذ گروه دوم با استفاده از تقسیمات ردهبندی دهدهی دیویی تعیین شدهاند.یافتهها نشان میدهد که 26 درصد از استنادهای مقالات مربوط به خارج از حوزهء کتابداری و اطلاعرسانی است که در این میان علوم رایانه با 7/4 و علوم تربیتی با 63/3 درصد به ترتیب بیشترین سهم را در ساختار بین رشتهای کتابداری دارا هستند.از میان زیر شاخههای کتابداری،مقالات مربوط به کتابخانههای آموزشگاهی با 67 درصد استناد غیرکتابداری و اطلاعرسانی،بیشترین وابستگی را به دیگر رشتهها نشان میدهند.
خلاصه ماشینی:
"یافتهها نشان میدهد که 26 درصد از استنادهای مقالات مربوط به خارج از حوزهء کتابداری و اطلاعرسانی است که در این میان علوم رایانه با 7/4 و علوم تربیتی با 63/3 درصد به ترتیب بیشترین سهم را در ساختار بین رشتهای کتابداری دارا هستند.
روابط بین رشتهای براساس دادههای جدول 3 که نمایانگر استنادهای بین رشتهای زیر شاخههای کتابداری در مجموع سالهای 69 تا 76 است،مقالات کتابخانههای آموزشگاهی با 67 درصد،مراکز اطلاعرسانی با 65 درصد و کلیات کتابداری و اطلاعرسانی با 51 درصد استناد به متون غیرکتابداری و اطلاعرسانی به ترتیب بیشترین وابستگی را به سایر رشتهها از خود نشان میدهند.
میزان استنادهای درون رشتهای و بین رشتهای مقالات کتابداری به تفکیک سال نشر (به تصویر صفحه مراجعه شود) نتایج و پیشنهادها یافتههای پژوهش نشان میدهد که حدود 4/1 یا 26 درصد از استنادهای متون کتابداری و اطلاعرسانی به منابع غیرکتابداری صورت گرفته و در مجموع 54 رده از ردههای صدگانه دیویی هریک حداقل یک و حداکثر 84 بار مورد استناد قرار گرفتهاند که بیشترین آنها یعنی 84 استناد از مجموع 1770 استناد مربوط به علوم رایانه است.
از اینرو،پیشنهاد میشود که گروههای آموزشی و پژوهشی کتابداری و اطلاعرسانی در برنامهریزیهای خود توجه بیشتری به همکاری بین رشتهای و تحقیقات مشترک با محققان سایر رشتهها یا همکاری میان متخصصان زیر شاخههای مختلف کتابداری معطوف دارند؛ خصوصا همکاری با محققان رشتههایی که بستر مشترکی برای انجام تحقیقات گروهی میان آنان و کتابداری وجود دارد که علوم رایانه از آن جمله است."