خلاصه ماشینی:
"(به تصویر صفحه مراجعه شود)جناب آقای تقوی در آغاز بحث اگر امکان دارد دربارۀاین موضوع صحبت بفرمایید که نطفۀ نهضت نفت از چهزمانی شکل گرفت و آیا میتوان تاریخنگاریهای ایندوره را در توصیف واقعیت،بیطرف و غیرجانب دارنهدانست؟ با برکناری دکتر مصدق پس از شکست نهضت ملی کردن نفتوضعیت خاصی در کشور پدید آمد؛سلطۀ امریکا بر دنیا،در حکمقدرتی جدید در عرصۀ بین الملل،تعمیق دیکتاتوری و استبدادحکومت پهلوی و تعارضی که سیاستهای حکومت پهلوی بهویژهاز سالهای 1340 به بعد با منافع هویت ملی ایران پیدا کردو رویاروی جدی آن با جامعه و خشونتی که این حکومت دررویارویی با مخالفان به کار میگرفت مانع از این شد که فضایآرامی برای بررسی درست و عالمانۀ نهضت ملی کردن نفت بهوجود آید و به همین دلیل است که با تصوری احساساتی،هراندازه که حکومت پهلوی خشونت بیشتری به خرج میداد،آنروایتی که برکناری دکتر مصدق را به نوعی مظلومیت او تعبیرمیکرد،همچنان ثابت و پایدار میماند.
این کاستی&%09724NMZG097G% در تاریخنگاری و روایت نهضت ملی وجود داشت و تاکنون نیز بهدرستی جبران نشده است؛بنابراین برای جبران چنین وضعی بایداز زاویهای واقع بینانهتر و بنیادیتر تحولی را که به نام نهضت ملینفت در ایران روی داد بررسی کرد و کوشید در رویدادهایی که درجامعه اتفاق افتاد و به نهضت مشروطه منجر شد ریشههای ایننهضت را جست در مشروطه هم،بر اثر اصطکاک سلایق و عقایدگروههای دستاندکار در این نهضت،رویدادهایی اتفاق افتاد کهسرانجام آن را با بحرانهایی مواجه ساخت و همین بحرانها زمینۀحکومت رضا شاه را فراهم کرد سیاستها و عملکرد رضاشاه درعرصۀ سیاسی،اقتصادی و فرهنگی سبب شد ملت ایران،کهدر نهضت مشروطه تجربۀ بسیاری اندوخته و برای اهداف وآرمانهایش و نیز بازیابی خویش به آن تحرکات دست زده بود،پس از برکناری رضا شاه در شهریور 1320 از فرصت فراهم شدهاستفاده کند تا آسیبی را که بعد از مشروطه به آن وارد شده بود،با تجربه و جدیت بیشتری جبران نماید."